Śmiało! Zadaj pytanie tu:

lub wyślij emaila:
pytanie@eko-akademia.pl
(Odpowiem na wybrane pytania)
Dziękuję, pytanie zostało wysłane.
Postaram się odpowiedzieć możliwie najszybciej.

Monitoring wizyjny odpadów i zabezpieczenie roszczeń

Pytanie: Ze względu na różne interpretacje proszę o pomoc. Mam pytanie dotyczące monitoringu wizyjnego i zabezpieczenie roszczeń. Mamy Pozwolenie Zintegrowane uwzględniające wytwarzanie odpadów oraz uwzględniające przetwarzanie odpadów przyjmowanych od innych podmiotów.

Czy monitoringiem wizyjnym obejmujemy wszystkie odpady, czyli te które wytwarzamy i te które będziemy przetwarzać, czy tylko te wymienione w projekcie rozporządzenia w paragrafie 3 punkt 2?

Jakie odpady bierzemy pod uwagę obliczając masę odpadów do wyliczenia zabezpieczenia roszczeń? Czy tylko te które przyjmujemy do przetworzenia, czy również te które wytwarzamy? [H.G.]

Odpowiedź: Przepisy są wyjątkowo zagmatwane, więc będą różnie interpretowane. Moim zdaniem, magazynowanych odpadów wytwarzanych nie dotyczy:
– monitoring wizyjny, jaki będzie obowiązywał od 22.02.2019 r. wg art. 25 UO2,
– zabezpieczenie roszczeń, jakie jest wymagane od 5.09.2018 r. wg art. 48a UO2.

Z obecnej wersji projektu rozporządzenia [2] wynika, że monitoring wizyjny miejsc magazynowania i składowania dotyczyć będzie tylko odpadów palnych tam wymienionych. Natomiast art. 25 ust. 8a UO2, który daje delegację do wydania tego rozporządzenia, stanowi, że monitoring dotyczy „gospodarowania” (czyli zbierania i przetwarzania), a nie „gospodarki” (czyli wytwarzania, zbierania i przetwarzania) odpadami:

8a. Minister właściwy do spraw środowiska określi, w drodze rozporządzenia, wymagania dla prowadzenia wizyjnego systemu kontroli miejsca magazynowania lub składowania odpadów, minimalne wymagania dla urządzeń technicznych wizyjnego systemu kontroli oraz wymogi przechowywania i udostępniania zapisanego obrazu, kierując się koniecznością umożliwienia sprawowania nadzoru nad działalnością w zakresie gospodarowania odpadami.

bo wg definicji art. 3 ust. 1 pkt 2 i 3 UO2:

Art. 3. 1. Ilekroć w ustawie jest mowa o:
2) gospodarowaniu odpadami – rozumie się przez to zbieranie, transport, przetwarzanie odpadów, łącznie z nadzorem nad tego rodzaju działaniami, jak również późniejsze postępowanie z miejscami unieszkodliwiania odpadów oraz działania wykonywane w charakterze sprzedawcy odpadów lub pośrednika w obrocie odpadami;
3) gospodarce odpadami – rozumie się przez to wytwarzanie odpadów i gospodarowanie odpadami;

Ponadto wg art. 25 ust. 6a i art. 48a ust. 1 UO2, monitoring wizyjny i zabezpieczenie roszczeń dotyczy tylko podmiotu obowiązanego do uzyskania zezwolenia na zbieranie odpadów lub zezwolenia na przetwarzanie odpadów, ale w przypadku zabezpieczenia – wg art. 48a ust. 1 i 2 UO2 za wyjątkiem składowisk (dla nich zabezpieczenia są z art. 125 UO2) oraz odpadów obojętnych. Tak więc obowiązek ten nie dotyczy podmiotów zwolnionych z obowiązku posiadania zezwolenia na podstawie art. 45 ust. 1 UO2:

Art. 45. 1. Z obowiązku uzyskania odpowiednio zezwolenia na zbieranie odpadów lub zezwolenia na przetwarzanie odpadów zwalnia się:
1) podmiot prowadzący działalność inną niż działalność gospodarcza w zakresie gospodarowania odpadami, który zbiera odpady opakowaniowe i odpady w postaci zużytych artykułów konsumpcyjnych, w tym zbieranie leków i opakowań po lekach przez apteki, przyjmowanie zużytych artykułów konsumpcyjnych w sklepach, systemy zbierania odpadów w szkołach, placówkach oświatowo-wychowawczych, urzędach i instytucjach (nieprofesjonalna działalność w zakresie zbierania odpadów);
2) osobę fizyczną i jednostkę organizacyjną niebędące przedsiębiorcami, wykorzystujące odpady na potrzeby własne, zgodnie z art. 27 ust. 8;
3) osobę władającą powierzchnią ziemi, na której są stosowane komunalne osady ściekowe w celach, o których mowa w art. 96 ust. 1 pkt 1–3;
4) podmiot obowiązany do uzyskania pozwolenia zintegrowanego, o którym mowa w ustawie z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska;
5) posiadacza odpadów prowadzącego działalność w zakresie unieszkodliwiania odpadów przez ich składowanie w składowiskach podziemnych, który jest obowiązany do uzyskania koncesji na prowadzenie takiej działalności na podstawie ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze;
6) posiadacza odpadów obowiązanego do uzyskania decyzji zatwierdzającej program gospodarowania odpadami wydobywczymi lub zezwolenia na prowadzenie obiektu unieszkodliwiania odpadów wydobywczych, o których mowa w ustawie z dnia 10 lipca 2008 r. o odpadach wydobywczych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1849);
7) wytwórcę odpadów, który wytwarzane przez siebie odpady, niebędące odpadami niebezpiecznymi, unieszkodliwia w miejscu ich wytworzenia zgodnie z wymaganiami określonymi w przepisach wydanych na podstawie ust. 3;
8) posiadacza odpadów, który poddaje odzyskowi odpady zgodnie z wymaganiami określonymi w przepisach wydanych na podstawie ust. 3;
9) władającego nieruchomością, który zbiera odpady komunalne, wytwarzane na terenie tej nieruchomości;
10) wytwórcę odpadów, który wytwarzane przez siebie odpady zbiera w miejscu ich wytworzenia;
11) punkt selektywnego zbierania odpadów komunalnych prowadzony samodzielnie przez gminę lub wspólnie z inną gminą lub gminami.

Powyższy przepis potwierdza, że wytwórca odpadów, który wytwarzane przez siebie odpady zbiera w miejscu ich wytworzenia, nie musi mieć dla nich monitoringu wizyjnego i zabezpieczenia roszczeń, bo nie musi mieć zezwolenia na ich zbieranie.

Uwaga. Obecnie zwolnienie to dotyczy też wg art. 45 ust. 1 pkt 11 UO2 prowadzonych przez gminy PSZOKów, ale od 1.01.2019 r. będzie dla nich wymagane zezwolenie na zbieranie, a więc też zabezpieczenie i (od 22.02.2019 r.) monitoring wizyjny, gdy projektowane [4] uchylenie art. 45 ust. 1 pkt 11 UO2 wejdzie w życie. Nie ma przy tym w tym projekcie przepisu przejściowego, który by przesuwał w terminie konieczność posiadania zezwolenia, aby organ miał czas na jego wydanie, a przed wejściem w życie tej zmiany organ nie ma podstawy prawnej do wydania zezwolenia na taki PSZOK. Czy więc z Nowym Rokiem gminne PSZOKi będą musiały zamknąć działalność do czasu uzyskania zezwolenia na zbieranie?

Uwaga. To nie wszystkie zwolnienia dla podmiotu prowadzącego zbieranie lub przetwarzanie odpadów z obowiązku monitoringu magazynowanych lub składowanych odpadów i zabezpieczenia roszczeń nałożonego przez UO2. Trzeba bowiem pamiętać, że tych i innych przepisów UO2 nie stosuje się do odpadów wymienionych w art. 2 UO2:

Art. 2. Przepisów ustawy nie stosuje się do:
1) gazów i pyłów wprowadzanych do atmosfery;
2) gruntu w pierwotnym położeniu (w miejscu), w tym niewydobytej zanieczyszczonej gleby, i budynków trwale związanych z gruntem;
3) niezanieczyszczonej gleby i innych materiałów występujących w stanie naturalnym, wydobytych w trakcie robót budowlanych, pod warunkiem, że materiał ten zostanie wykorzystany do celów budowlanych w stanie naturalnym na terenie, na którym został wydobyty;
4) odpadów promieniotwórczych;
5) wycofanych z użytku materiałów wybuchowych;
6) biomasy w postaci:
a) odchodów podlegających przepisom rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1069/2009 z dnia 21 października 2009 r. określającego przepisy sanitarne dotyczące produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego, nieprzeznaczonych do spożycia przez ludzi (…),
b) słomy,
c) innych, niebędących niebezpiecznymi, naturalnych substancji pochodzących z produkcji rolniczej lub leśnej
wykorzystywanej w rolnictwie, leśnictwie lub do produkcji energii z takiej biomasy za pomocą procesów lub metod, które nie są szkodliwe dla środowiska ani nie stanowią zagrożenia dla życia i zdrowia ludzi;
7) osadów przemieszczanych w obrębie wód powierzchniowych w celu związanym z gospodarowaniem wodami lub drogami wodnymi, zarządzaniem wodami lub urządzeniami wodnymi lub ochroną przed powodzią bądź ograniczaniem skutków powodzi i susz, rekultywacją, refulacją, pozyskiwaniem lub uzdatnianiem terenu, jeżeli osady te nie są niebezpieczne;
8) ścieków;
9) produktów ubocznych pochodzenia zwierzęcego, w tym produktów przetworzonych, objętych rozporządzeniem (WE) nr 1069/2009, z wyjątkiem tych, które są odpadami przewidzianymi do składowania na składowisku odpadów albo do przekształcania termicznego lub do wykorzystania w zakładzie produkującym biogaz lub w kompostowni, zgodnie z tym rozporządzeniem;
10) zwłok zwierząt, które poniosły śmierć w inny sposób niż przez ubój, w tym zwierząt uśmierconych w celu wyeliminowania chorób epizootycznych, i które są unieszkodliwiane zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1069/2009;
11) mas ziemnych lub skalnych przemieszczanych w związku z wydobywaniem kopalin ze złóż, jeżeli koncesja na wydobywanie kopalin ze złóż lub plan ruchu zakładu górniczego zatwierdzony decyzją, o których mowa w ustawie z dnia 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze, lub miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego dla terenu górniczego określają warunki i sposób ich zagospodarowania;
12) dwutlenku węgla przeznaczonego do podziemnego składowania w celu przeprowadzenia projektu demonstracyjnego wychwytu i składowania dwutlenku węgla w rozumieniu art. 1 ust. 3 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze.

Uwaga. Ponadto przepisów art. 25 UO2 dotyczących monitoringu wizyjnego miejsc magazynowania lub składowania odpadów nie stosuje się do odpadów wydobywczych objętych ustawą o odpadach wydobywczych [5] , bo wg art. 1 ust. 3 UOW:

3. W sprawach dotyczących postępowania z odpadami wydobywczymi w zakresie nieuregulowanym w ustawie stosuje się przepisy ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach, z wyjątkiem działu II rozdziału 7 (art. 25 UO2 – Magazynowanie odpadów) i działu VIII rozdziału 1 (art. 103-154 UO2 – Składowanie odpadów).

przy czym wg definicji art. 3 UOW:

Art. 3. 1. Użyte w ustawie określenia oznaczają:
7) odpady wydobywcze – odpady pochodzące z poszukiwania, rozpoznawania, wydobywania, przeróbki i magazynowania kopalin ze złóż;
6) odpady przeróbcze – odpady wydobywcze w formie stałej lub szlamu, które pozostają po przeróbce kopalin, przeprowadzonej w drodze procesów mechanicznych, fizycznych, biologicznych, termicznych lub chemicznych, a także z połączenia tych procesów;
10) przeróbka – procesy mechaniczne, fizyczne, biologiczne, termiczne i chemiczne, a także połączenie tych procesów, którym są poddane wydobyte kopaliny, prowadzone w celu przygotowania ich do wykorzystania, w tym zmiana ich objętości, klasyfikacja, rozdzielanie i ługowanie, a także ponowna przeróbka poprzednio odrzuconych odpadów, z wyłączeniem procesów wytapiania, produkcyjnych procesów termicznych (innych niż wypalanie wapienia) i procesów metalurgicznych

Podstawa prawna

[1] Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (UO2) (Dz. U. z 2018 r. poz. 992, z późn. zm.)
[2] Projekt rozporządzenia MŚ w sprawie wizyjnego systemu kontroli miejsca magazynowania lub składowania odpadów
[3] Projekt rozporządzenia MŚ w sprawie wysokości stawek zabezpieczenia roszczeń
[4] Projekt ustawy o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw
[5] Ustawa z dnia 10 lipca 2008 r. o odpadach wydobywczych (UOW) (Dz. U. z 2017 r. poz. 1849)

Tematy powiązane

Magazynowanie odpadów – zmiana przepisów od 5.09.2018 r.
Zabezpieczenie roszczeń przez zbierających i przetwarzających odpady
Zbieranie i przetwarzanie odpadów z monitoringiem i zabezpieczeniem roszczeń
Magazynowanie czy zbieranie odpadów
Magazynowanie odpadów – wymagania prawne

Joanna Wilczyńska (22.10.2018)
Pytania i odpowiedzi | 59 komentarzy »
Tagi: , , , ,


komentarzy 59

“Monitoring wizyjny odpadów i zabezpieczenie roszczeń”
  1. 1 OŚ napisał(a) 06:44, 26.10.2018:

    Dzień dobry,

    Czy data 22.02.019 roku to ostateczny termin dostosowania się do wymagań dot. monitoringu czy na mocy art.12 ustawy zmieniającej UO2 (Dz.U.2018 poz 1592) mamy 6 miesięcy na wdrożenie przepisów?

  2. 2 Joanna Wilczyńska napisał(a) 08:52, 26.10.2018:

    Na podstawie przepisu przejściowego art. 12 ustawy zmieniającej (Dz. U. z 2018 r. poz. 1592) tylko podmioty, które przed 5.09.2018 r. uzyskały decyzję w zakresie zbierania lub przetwarzania odpadów, mają czas do 5.03.2019 r. na dostosowanie się do wymagań dotyczących monitoringu, bo w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie tej ustawy zmieniającej (czyli od 5.09.2018 r.).
    Natomiast pozostałe podmioty mają termin do 22.02.2019 r., bo przepisy art. 1 pkt 1 lit. d i e (czyli art. 25 ust. 6a-6e i 8a ustawy o odpadach) wchodzą w życie po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia tej ustawy zmieniającej (czyli od 21.08.2018 r.).

  3. 3 OŚ napisał(a) 09:35, 26.10.2018:

    No tak, ustawa wchodzi w życie 05.09.2018 roku ale przepisy dot. monitoringu tj. art.1ust 1 pkt. d) i e) wchodzą w życie 22.02.2019.
    czy art 12 nie można czytać również w ten sposób, że czas na dostosowanie do przepisów ws. monitoringu biegnie właśnie od tego dnia? czyżby ustawodawca zapomniał, że przedsiębiorcy potrzebują czasu choćby na rozpisanie przetargów, a jak to zrobić skoro na dzień dzisiejszy rozporządzenie nie zostało podpisane.

  4. 4 Joanna Wilczyńska napisał(a) 10:19, 26.10.2018:

    Zgadzam się, że jest za mało czasu.
    Gdyby nawet termin ten był do 22.08.2019 r. dla tych, co decyzje mieli przed 5.09.2018 r., to i tak problem będą mieli ci, co uzyskali albo uzyskają decyzje do 22.02.2019 r., bo oni już 22.02.2019 r. muszą mieć monitoring.

  5. 5 OŚ napisał(a) 10:52, 26.10.2018:

    Dziękuję za odpowiedź,

  6. 6 Darek napisał(a) 22:37, 28.10.2018:

    A czy jest już nowszy niż z września projekt rozporządzenia ?

  7. 7 Joanna Wilczyńska napisał(a) 09:28, 29.10.2018:

    Darek (6), nie widzę nowszej wersji projektu rozporządzenia MŚ w sprawie wizyjnego systemu kontroli miejsca magazynowania lub składowania odpadów

  8. 8 Kasia napisał(a) 14:17, 29.10.2018:

    Ws projektu stawek zabezpieczenia roszczeń ostatni jest z dnia 5.10.2018

    https://legislacja.rcl.gov.pl/docs//515/12314601/12526145/12526146/dokument361743.pdf

  9. 9 Joanna Wilczyńska napisał(a) 12:57, 01.12.2018:

    Nowa wersja z 28.11.2018 r. projektu rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie wizyjnego systemu kontroli miejsca magazynowania lub składowania odpadów

  10. 10 Joanna Wilczyńska napisał(a) 20:25, 09.12.2018:

    Projekt (z 3.12.2018 r.) rozporządzenia MŚ w sprawie wysokości stawek zabezpieczenia roszczeń
    Projekt (z 28.11.2018 r.) rozporządzenia MŚ w sprawie wizyjnego systemu kontroli miejsca magazynowania lub składowania odpadów

  11. 11 Seba napisał(a) 12:48, 28.12.2018:

    Brak konieczności montażu systemu wizyjnego przez podmioty wytwarzające odpady i nie posiadające zezwolenia na wytwarzanie lub zbieranie jest zrozumiały.
    Co jednak gdy podmiot wytwarza odpady niebezpieczne i posiada zezwolenie na wytwarzanie odpadów ? Jednak ich nie przetwarza, tylko magazynuje i okresowo przekazuje podmiotom zajmującym się profesjonalnie gospodarowaniem odpadami

  12. 12 Joanna Wilczyńska napisał(a) 17:57, 30.12.2018:

    Seba (11), nie będzie wymagany monitoring wizyjny odpadów magazynowanych przez ich wytwórcę, który posiada „pozwolenie” tylko na ich wytwarzanie, gdyż wg art. 25 ust. 6a UO2:
    „Posiadacz odpadów obowiązany do uzyskania zezwolenia na zbieranie odpadów lub zezwolenia na przetwarzanie odpadów, pozwolenia na wytwarzanie odpadów uwzględniającego zbieranie lub przetwarzanie odpadów lub pozwolenia zintegrowanego uwzględniającego zbieranie lub przetwarzanie odpadów, prowadzący magazynowanie odpadów lub zarządzający składowiskiem odpadów jest obowiązany do prowadzenia wizyjnego systemu kontroli miejsca magazynowania lub składowania odpadów.”
    Mylisz „pozwolenie” z „zezwoleniem” – są to decyzje administracyjne, ale obecnie jest to:
    – „pozwolenie” na wytwarzanie wytwarzanie,
    – „zezwolenie” na zbieranie odpadów,
    – „zezwolenie” na przetwarzanie odpadów.
    We wszystkich tych decyzjach określa się miejsce i sposób oraz rozdaj magazynowanych odpadów.
    Są też tzw. decyzje łączne:
    – zezwolenie na zbieranie i przetwarzanie odpadów,
    – pozwolenie na wytwarzanie odpadów uwzględniające zbieranie lub przetwarzanie odpadów,
    – pozwolenie zintegrowane uwzględniające oprócz wytwarzania odpadów również zbieranie lub przetwarzanie odpadów.
    Tak więc monitoring będzie wymagany tylko dla magazynowanych lub składowanych odpadów w ramach prowadzenia zbierania lub przetwarzania odpadów i tylko wówczas, gdy ich posiadacz musi posiadać „zezwolenie” na ich zbieranie lub przetwarzanie, z tym że takie zezwolenie może mieć jako odrębną decyzję lub jako łączną decyzję.

  13. 13 Seba napisał(a) 12:41, 03.01.2019:

    Dzięki za odpowiedź. Oczywiście to omyłka, chodziło mi o pozwolenie na wytwarzanie.

  14. 14 iwona napisał(a) 16:21, 03.01.2019:

    firma posiadajaca pozwolenie na zbieranie odpadow w kodzie 150102,150101 na terenie do kturego posiada tytul wlasnosci czy jest zobowiazana do zabespieczenia roszczen

  15. 15 Joanna Wilczyńska napisał(a) 11:29, 06.01.2019:

    Iwona (14), tak, firma posiadająca zezwolenie na zbieranie odpadów opakowaniowych z papieru i tektury (15 01 01) i z tworzyw sztucznych (15 01 02) jest obowiązana do ustanowienia zabezpieczenia roszczeń zgodnie z art. 48a ustawy o odpadach w wysokości obliczonej jako iloczyn stawki zabezpieczenia roszczeń i największej masy odpadów, które mogłyby być magazynowane w danym miejscu (z uwzględnieniem wymiarów miejsca magazynowania odpadów).
    Stawka zabezpieczenia roszczeń dla ww. odpadów papieru i tworzyw w ostatniej wersji projektu wynosi 400 zł/Mg.
    W tym celu do 5.09.2019 r. należy złożyć wniosek o zmianę posiadanego zezwolenia na zbieranie odpadów podając proponowaną wysokość zabezpieczenia roszczeń, a do wniosku dołączyć operat ppoż. + postanowienie PSP.
    Obowiązek zabezpieczenia roszczeń z art. 48a ustawy o odpadach nie zależy od tytułu prawnego do nieruchomości, nie dotyczy jedynie:
    – zarządzającego składowiskiem odpadów,
    – odpadów obojętnych,
    – magazynowanych odpadów w przypadku, gdy nie jest wymagane zezwolenie na ich zbieranie czy przetwarzanie.

  16. 16 iwona napisał(a) 09:35, 07.01.2019:

    dziekuje za wjasnienie.

  17. 17 Piotr napisał(a) 14:55, 11.01.2019:

    Witam
    Firma posiada zezwolenie na zbieranie i przetwarzanie odpadów o kodzie 17 03 80 w instalacji na terenie, do którego posiada tytuł własności. Czy jest zobowiązana do złożenia wniosku o zmianę posiadanego zezwolenia, jeśli tak co musi załączyć do wniosku? I czy jest wymagany monitoring wizyjny?
    Bardzo proszę o odpowiedź na pytanie i z góry dziękuję za pomoc w rozwianiu moich wątpliwości.

  18. 18 Joanna Wilczyńska napisał(a) 11:37, 13.01.2019:

    Piotr (17), wniosek o zezwolenie na zbieranie lub przetwarzanie odpadów musi złożyć każdy posiadający takie zezwolenie, niezależnie od kodów odpadów nim objętych i niezależnie od tytułu prawnego do terenu, a także niezależnie od tego, czy działalność ta jest w instalacji czy poza. „Stare” (wydane przed 5.09.2018 r.) zezwolenia stracą ważność, jeżeli wniosek o ich zmianę nie zostanie złożony do 5.09.2019 r. Co musi zawierać taki wniosek i jakie są wymagane załączniki do niego zostało określone w art. 14 (boldem) ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1592).
    W przypadku „starych” zezwoleń na zbieranie lub przetwarzanie odpadów monitoring wizyjny wg art. 25 ust. 6a-6e ustawy o odpadach wymagany jest dla każdego rodzaju odpadów magazynowanych, ale w projekcie rozporządzenia wymienione są tylko odpady palne. Jeżeli więc odpadowa papa (17 03 08) tam się zakwalifikuje (do wersji, jaka zostanie ogłoszona), to monitoring będzie wymagany.

  19. 19 Piotr napisał(a) 18:27, 13.01.2019:

    Dziękuję bardzo pani Joanno za odpowiedź. Mam jeszcze pytanie odnośnie projektu przywołanego przez Panią rozporządzenia, czy wiadomo kiedy zostanie ogłoszone, i drugie pytanie czy są gdzieś dostępne wzory wniosków o zmianę posiadanego zezwolenia.

  20. 20 Joanna Wilczyńska napisał(a) 09:06, 14.01.2019:

    Piotr (19), rozporządzenie MŚ w sprawie wizyjnego systemu kontroli miejsca magazynowania lub składowania odpadów, wg informacji MŚ może będzie ogłoszone pod koniec I kwartału, ale wejdzie w życie po 3 miesiącach od ogłoszenia, za wyjątkiem przepisów dotyczących wymagań technicznych pomieszczenia magazynowania. Trzeba śledzić projekt.
    Na niektórych stronach internetowych organów wydających zezwolenia na zbieranie lub przetwarzanie odpadów podawane są jakieś wzory, więc można skorzystać.

  21. 21 Joanna Wilczyńska napisał(a) 21:03, 23.01.2019:

    Wg uzasadnienia do projektu rozporządzenia (z 18.01.2019 r.) monitoring wizyjny magazynowanych odpadów wymagających zezwolenia na zbieranie lub przetwarzanie będzie dotyczył podglądu obrazu na żywo wyłącznie odpadów palnych wymienionych w § 3 ust. 1 projektu rozporządzenia, natomiast utrwalony obraz przechowywany na elektronicznym nośniku informacji będzie dotyczył wszystkich rodzajów odpadów.

  22. 22 Joanna Wilczyńska napisał(a) 14:21, 24.01.2019:

    Projekt (z 15.01.2019 r.) rozporządzenia MŚ w sprawie wysokości stawek zabezpieczenia roszczeń

  23. 23 Joanna Wilczyńska napisał(a) 19:29, 13.02.2019:

    Od 12.02.2019 r. obowiązuje rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 7 lutego 2019 r. w sprawie wysokości stawek zabezpieczenia roszczeń (Dz. U. poz. 256)

  24. 24 Agnieszka napisał(a) 15:13, 15.02.2019:

    Moje pytanie brzmi następująco
    Jestesmy firmą która ma pozwolenie na zbieranie zużytych źródeł światła ale jest to nasza nieprofesjonalna działalność w myśl ustawy. Zbieramy odpady ponieważ handlujemy artykułami z branży elektrycznej.
    Czyli w myśl przepisów UoO monitoring nas nie obejmuje?

  25. 25 Joanna Wilczyńska napisał(a) 16:46, 15.02.2019:

    Agnieszka (24), jeżeli prowadzicie zbieranie elektrośmieci jako nieprofesjonalna działalność i zwolnieni jesteście z obowiązku posiadania zezwolenia na zbieranie odpadów na mocy art. 45 ust. 1 pkt 1 ustawy o odpadach, a jedynie musicie mieć umowę z odbiorcą tych odpadów, to nie musicie mieć monitoringu wizyjnego miejsc magazynowania tych odpadów.
    Jeżeli jednak macie zezwolenie na zbieranie odpadów, to może jest ono na prowadzenie zbierania elektrośmieci poza sklepem. Trzeba zweryfikować, czy obecnie to zezwolenie jest potrzebne, bo jeżeli nadal jest potrzebne, to trzeba wnioskować o jego zmianę podając wymagane ustawą masy magazynowanych odpadów, formę i wysokość zabezpieczenia, zaświadczenia i oświadczenia o niekaralności oraz operat ppoż z postanowieniem PSP, bo bez tego wniosku zezwolenie straci ważność 5.09.2019 r.
    Jeżeli jest wymagane zezwolenie na zbieranie odpadów, to monitoring też jest wymagany.

  26. 26 Agnieszka napisał(a) 12:20, 20.02.2019:

    Wracając do tematu jeśli mam decyzję GIOŚ, iż w myśl nowej ustawy o sprzęcie, nie jesteśmy zbierającym zużyty sprzęt, bo wykonując działalność gospodarczą w zakresie zbierania zżutego sprzętu, nie posiada decyzji w zakresie gospodarki odpadami zezwalającej na zbieranie zużytego sprzętu. Wynika to z art. 84 w związku z art.124 ustawy z dnia 11.09.2015 o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym podmiot nie podlega też wpisowi do rejestru według nowej ustawy.
    To czy dalej monitoring mnie obowiązuje?

  27. 27 Joanna Wilczyńska napisał(a) 15:23, 20.02.2019:

    Agnieszka (26), jeżeli nie jesteście „zbierającym” w rozumieniu ustawy z dnia 11 września 2015 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym, to nie musicie mieć:
    – zezwolenia na zbieranie zużytego sprzętu elektr.,
    – wpisu do BDO jako zbierający zużyty sprzęt elektr.,
    – ewidencji tych odpadów,
    – monitoringu wizyjnego magazynowanych tych odpadów,
    – zabezpieczenia roszczeń dla magazynowanych tych odpadów.

  28. 28 Paulina napisał(a) 11:51, 22.02.2019:

    Witam ,
    w jakiej formie przekazywać WIOŚ login i hasło w przypadku gdy adres IP jest zmienny czy ktoś również spotkał się z takim problemem. Niestety w WIOŚ ze względu na brak rozporządzenia nikt nie chce udzielić jakichkolwiek informacji…

  29. 29 Joanna Wilczyńska napisał(a) 16:17, 28.02.2019:

    Paulina (28), nie wiadomo, czy będzie obowiązek udostępniania dla WIOŚ dostępu online do kamer, bo do projektu z 17.01.2019 r. dotyczącego monitoringu wizyjnego magazynowanych/składowanych odpadów Komisja prawnicza ma uwagę, że:
    „regulacje zapewniające wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska dostęp w czasie rzeczywistym do rejestrowanego obrazu (§ 3 i § 4 ust. 5 projektu) wykraczają poza zakres spraw przewidzianych do uregulowania w projektowanym rozporządzeniu; jednocześnie komisja zwróciła uwagę, że ww. kwestie mogą zostać uregulowane w przepisach ustawy upoważniającej …”

  30. 30 Joanna napisał(a) 09:49, 06.03.2019:

    Witam,
    Wczoraj byłam na szkoleniu wraz z instytucjami wydającymi decyzję i kontrolującymi w województwie lubuskim. Jesteśmy firmą, która ma pozwolenie zintegrowane na przetwarzanie odpadu (makulatura). Oczywiście wytwarzamy również własne odpady w związku z eksploatacją instalacji oraz w związku z codziennym funkcjonowaniem zakładu. Do wczoraj byłam przekonana, że monitoring wizyjny będzie obejmował tylko i wyłącznie magazyn makulatury, czyli odpad przetwarzany. Wczoraj zostałam oświecona, że również pozostałe odpady, które wytworzyliśmy. Jeśli chodzi o zabezpieczenie roszczeń to tylko makulatura.

  31. 31 Monika napisał(a) 12:42, 11.03.2019:

    Proszę o informację, czy gmina prowadząca PSZOK samodzielnie, jako podmiot zwolniony z uzyskania zezwolenia na zbieranie odpadów ma obowiązek:
    1) instalacji wizyjnego systemu kontroli?
    2) ustanowienia zabezpieczenia roszczeń?
    3) opracowanie operatu przeciwpożarowego?

  32. 32 Joanna Wilczyńska napisał(a) 13:52, 11.03.2019:

    Monika (31), nie widzę przepisu, który by zobowiązywał do tych obowiązków PSZOK prowadzony samodzielnie przez Gminę.
    Usunięta jest też z projektu propozycja wykreślenia takich PSZOKów z art. 45 ust. 1 pkt 11 ustawy o odpadach, który zwalnia z posiadania zezwolenia.

  33. 33 Tomasz napisał(a) 18:08, 21.03.2019:

    Witam. Pani Joanno czy posiadając zezwolenie na przetwarzanie odpadów poza instalacjami bez ich magazynowania jesteśmy zobowiązani do zastosowania monitoringu wizyjnego? Jeśli tak to jaki obszar objąć tym monitoringiem? I co z tym terminem 22.02.2019r. przecież już dawno minął a myślę że wiele firm nie ma wprowadzonego tego monitoringu, jak się tłumaczyć? Proszę o poradę. Pozdrawiam

  34. 34 Joanna Wilczyńska napisał(a) 23:15, 21.03.2019:

    Tomasz (33), nie jest wymagany monitoring wizyjny, jeżeli zezwolenie dotyczy przetwarzania odpadów bez ich magazynowania, bo wizyjny system kontroli ma dotyczyć wyłącznie miejsca magazynowania lub składowania odpadów.
    Terminy na wprowadzenie monitoringu już minęły. Zbierający i przetwarzający, którzy uzyskali decyzję przed 5.09.2018 r., powinni zainstalować monitoring do 5.03.2019 r., a pozostali do 22.02.2019 r. Takie jest też stanowisko MŚ, że monitoring już powinien być, mimo braku rozporządzenia, do którego delegacja jest w art. 25 ust. 8a ustawy o odpadach.
    Jednak moim zdaniem przepis dotyczący monitoringu w art. 25 ust. 6a-6e ustawy o odpadach jest „martwy”, bo do jego prawidłowego wykonania szczegóły muszą być określone w obligatoryjnym rozporządzeniu wydanym na podstawie art. 25 ust. 8a ustawy o odpadach, a zgodnie z Zasadami Techniki Prawodawczej:
    „§ 68.1. Upoważnieniu do wydania rozporządzenia można nadać charakter obligatoryjny albo fakultatywny.
    2. Jeżeli do funkcjonowania ustawy jest niezbędne wydanie rozporządzenia, upoważnieniu nadaje się charakter obligatoryjny. Jeżeli rozstrzygnięcie co do tego, czy i kiedy wydać rozporządzenie, pozostawia się organowi upoważnianemu, upoważnieniu nadaje się charakter fakultatywny…”

  35. 35 Tomasz napisał(a) 08:50, 22.03.2019:

    A czy z zabezpieczeniem roszczeń też tak będzie że jeśli nie magazynujemy odpadów to nie musimy ustanawiać zabezpieczeń? W decyzji mamy zapis że „Nie przewiduje się magazynowania odpadów. Odpady będą na bieżąco wbudowywane na terenie. Dopuszcza się magazynowanie odpadów w ilościach uzasadnionych ekonomicznie. Odpady o kodzie 10 13 82 oraz 17 01 01 będą magazynowane na pryzmach w wyznaczonym miejscu w pobliżu ich docelowego zagospodarowania na terenie.”

  36. 36 Joanna(2) napisał(a) 10:13, 22.03.2019:

    Witam,
    Pani Joanna napisał(a) 09:49, Marzec 6th, 2019, że na szkoleniu usłyszała że również odpady które wytworzyliśmy będziemy musieli objąć monitoringiem. Jesteśmy podobnie jak Pani Joanna, wytwarzającym swoje odpady (których nie przetwarzamy) jak również przyjmującym odpady do przetwarzania. Posiadamy pozwolenie zintegrowane. Czy odpady wytworzone w związku z eksploatacją instalacji trzeba też objąć monitoringiem?

  37. 37 Joanna Wilczyńska napisał(a) 10:15, 22.03.2019:

    Tomasz (35), odpowiem nie wprost: nie jest wymagane ustanowienie zabezpieczenia roszczeń, gdy w ogóle nie jest przewidziane magazynowanie odpadów, a także nie jest wymagane dla odpadów obojętnych, bo wg art. 48a ust. 2 i 3 ustawy o odpadach:
    „2. Obowiązek, o którym mowa w ust. 1, nie dotyczy odpadów obojętnych.
    3. Wysokość zabezpieczenia roszczeń oblicza się jako iloczyn największej masy odpadów, które mogłyby być magazynowane w … miejscu magazynowania odpadów …”.
    Wg definicji:
    „Art. 3. 1. Ilekroć w ustawie jest mowa o:
    9) odpadach obojętnych – rozumie się przez to odpady, które nie ulegają istotnym przemianom fizycznym, chemicznym lub biologicznym; są nierozpuszczalne, nie wchodzą w reakcje fizyczne ani chemiczne, nie powodują zanieczyszczenia środowiska lub zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzi, nie ulegają biodegradacji i nie wpływają niekorzystnie na materię, z którą się kontaktują; ogólna zawartość zanieczyszczeń w tych odpadach oraz zdolność do ich wymywania, a także negatywne oddziaływanie na środowisko odcieku są nieznaczne, a w szczególności nie stanowią zagrożenia dla jakości wód powierzchniowych, wód podziemnych, gleby i ziemi”.

  38. 38 Joanna Wilczyńska napisał(a) 10:32, 22.03.2019:

    Joanna (30) i Joanna(2) (36), jak widać przepisy są takie, że różnie są interpretowane.
    Może kiedyś zmienię zdanie, ale obecnie na podstawie brzmienia przepisów ustawy o odpadach uważam, tak jak na początku artykułu wywodziłam, że magazynowanych odpadów wytwarzanych (również tych wytwarzanych w wyniku przetwarzania) nie dotyczy:
    – monitoring wizyjny obowiązujący wg art. 25,
    – zabezpieczenie roszczeń obowiązujące wg art. 48a.

  39. 39 Jarek napisał(a) 10:41, 22.03.2019:

    Mój problem jest taki, że oczyszczalnia posiada decyzję na wytwarzanie odpadów niebezpiecznych i innych niż niebezpieczne oraz drugą decyzję dotyczącą przetwarzania odpadów.
    Czy to oznacza, że muszę założyć monitoring dla odpadów wpisanych w decyzji dotyczącej wytwarzania ( zużyte baterie, świetlówki) czy tylko dla odpadów które powstają w wyniku przetwarzania (osady, skratki)

  40. 40 Joanna (2) napisał(a) 10:43, 22.03.2019:

    Dziękuję za odpowiedź. Bardzo pomocne forum. Będę na pewno zaglądać. Pozdrawiam

  41. 41 Tomasz napisał(a) 12:38, 22.03.2019:

    Dziękuję za odpowiedź i pomoc. Pozdrawiam

  42. 42 Monika napisał(a) 10:39, 26.03.2019:

    Proszę o informację, czy gmina prowadząca PSZOK samodzielnie na działce należącej do Gminnego Zakładu Komunalnego ( w którym to gmina ma 100% udziałów) wymagane jest ustanowienie użytkowania nieruchomości bądź umowy dzierżawy w formie aktu notarialnego? z góry dziękuję za odpowiedź.

  43. 43 Joanna Wilczyńska napisał(a) 11:19, 26.03.2019:

    Monika (42), zwróć uwagę na art. 41b ust. 5 ustawy o odpadach, który stanowi:
    5. Przepisów ust. 1–4 nie stosuje się do jednostek budżetowych.

  44. 44 Joanna napisał(a) 09:11, 27.03.2019:

    Pani Joanno mam takie same zdanie jak Pani. Na szkoleniu podsumowali, że w rzeczywistości interpretacje instytucji kontrolnych będą najważniejsze. Dziękuję za potwierdzenie.

  45. 45 Joanna Wilczyńska napisał(a) 20:27, 27.03.2019:

    Jarek (39), jak widać przepisy są takie, że różnie są interpretowane. Moim zdaniem oczyszczalnia wcale nie musi mieć monitoringu wizyjnego, jeżeli nie magazynuje odpadów przyjętych do oczyszczalni w celu przetworzenia. Może kiedyś zmienię zdanie, ale obecnie na podstawie brzmienia przepisów ustawy o odpadach uważam, tak jak na początku artykułu wywodziłam, że magazynowanych odpadów wytwarzanych (również tych wytwarzanych w wyniku przetwarzania) nie dotyczy:
    – monitoring wizyjny obowiązujący wg art. 25,
    – zabezpieczenie roszczeń obowiązujące wg art. 48a.

  46. 46 Malwina napisał(a) 09:37, 31.05.2019:

    Dzień dobry, proszę o pomoc przy ustalaniu wysokości roszczeń. Według którego wzoru obliczań kwoty zabezpieczeń?
    Maksymalna łączna masa wszystkich rodzajów odpadów, które mogą być magazynowane w tym samym czasie – 211,8 Mg (zsumowane masy odpadów z kategorii 1-11 wg rozporządzenia) lub 174,7 (zsumowane masy z kategorii 3-11, bez niebezpiecznych, bez komunalnych zmieszanych, bez baterii itp.);

    Maksymalna łączna masa wszystkich rodzajów, które mogą być magazynowane w okresie roku – 2890 (odpady z wszystkich kategorii 1-11);

    Największa masa odpadów, które mogłyby być magazynowane w tym samym czasie w miejscu magazynowania odpadów wynikająca z wymiarów – 2890,09;
    Czy w takiej sytuacji do obliczeń użyć wzoru z załącznika? Czy wg tego wzoru obliczać masę tylko dla odpadów z kategorii 3-11, a z kategorii 1 i 2? Wg wzoru z ustawy czy z załącznika?

    Bardzo proszę o pomoc.

  47. 47 Malwina napisał(a) 09:56, 31.05.2019:

    W sumie mas wszystkich odpadów ujęte są również odpady obojętne. Czy dobrze rozumiem, że mają one zostać włączone do obliczeń (być zawarte w sumie), ale dla tych odpadów nie wyliczać osobnych stawek?

  48. 48 Joanna Wilczyńska napisał(a) 19:12, 02.06.2019:

    Malwina (46, 47), wysokość zabezpieczenia roszczeń ustala się wg art. 48a ust. 3 ustawy o odpadach odrębnie dla każdego miejsca magazynowania odpadów, a więc: Z = N x S, gdzie:
    N – to największa masa odpadów, które mogłyby być magazynowane w danym miejscu z uwzględnieniem wymiarów tego miejsca,
    S – to stawka określona na podstawie rozporządzenia, a więc na podstawi wzoru z załącznika do rozporządzenia tylko w przypadku określonym w § 2 ust. 5 tego rozporządzenia.
    Odpadów obojętnych obowiązek zabezpieczenia roszczeń nie dotyczy, a więc nie uwzględnia się ich w sumie mas.

  49. 49 Malwina napisał(a) 07:53, 05.06.2019:

    Bardzo dziękuję za odpowiedź. Mam jeszcze wątpliwości czy przy operacie ppoż, klasyfikować odpady jako palne wg katalogu odpadów (190208*, 190209*,190210, 191210), czy wg właściwości (palne tworzywa sztuczne, papier, drewno itd.)? I jeszcze pytanie: chcemy ograniczyć katalog przyjmowanych przez firmę odpadów czy zawrzeć to we wniosku aktualizacyjnym czy złożyć dwa wnioski – aktualizacyjny oraz osobno wniosek o zmianę przyjmowanych kodów odpadów?

  50. 50 Malwina napisał(a) 08:47, 05.06.2019:

    W sprawie odpadów palnych – jest pewien wykaz w projekcie zmiany ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach:
    d) po ust. 6e dodaje się ust. 6f-6j w brzmieniu:
    „6f. W przypadku magazynowania lub składowania następujących odpadów palnych:
    1) paliwo alternatywne oraz odpady przeznaczone bezpośrednio do produkcji takiego paliwa,
    2) papier oraz tektura,
    3) tekstylia,
    4) odpady wielkogabarytowe, z wyłączeniem odpadów metali,
    5) tworzywa sztuczne, w tym folia, oraz opony i inne odpady z gumy,
    6) drewno i odpady drewnopochodne,
    7) odpady pochodzące z przetwarzania odpadów komunalnych, z wyłączeniem odpadów pochodzących z termicznego przetwarzania odpadów,
    8) odpady wielomateriałowe złożone z materiałów, o których mowa w pkt 2, 3, 5 lub 6
    Myślę, że można się sugerować tym fragmentem oraz ujętym w złączniku do projektu „niewyczerpującym wykazem kategorii odpadów niepalnych”

  51. 51 waldek napisał(a) 09:28, 17.07.2019:

    Witam,
    mamy zezwolenie na zbieranie 160213*, na przetwarzanie 160214 oraz na wytwarzanie 191202, 191203, 191204 oraz 160215*. Do tej pory przetwarzaliśmy 160213* w ilości poniżej 1Mg, zatem nie potrzebowaliśmy na to pozwolenia. Teraz przeprowadzamy magazyn zatem będę musiał zrobić zgłoszenie aktualizacyjne. Zastanawiam się, czy przy okazji nie zrezygnować ze zbierania i wytwarzania odadów zawierających elementy niebezpieczne.
    Czy wówczas będę musiał instalować monitoring i wnosić zabezpieczenie roszczeń?
    Pozdrawiam.

  52. 52 Radosław napisał(a) 13:08, 12.08.2019:

    Dzień dobry,

    Pojawiła się kolejna nowelizacja ustawy o odpadach (USTAWA z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw).

    Z nowelizacji wynika, że podmioty zobowiązane do prowadzenia monitoringu wizyjnego, są zobowiązane do przekazania WIOŚ dostępu do kamer zgodnie z wytycznymi z ustawy.

    „6h. Posiadacz odpadów obowiązany do uzyskania zezwolenia na zbieranie odpadów lub zezwolenia na przetwarzanie odpadów, pozwolenia na wytwarzanie odpadów uwzględniającego zbieranie lub przetwarzanie odpadów lub pozwolenia zintegrowanego uwzględniającego zbieranie lub 34 przetwarzanie odpadów, prowadzący magazynowanie odpadów lub zarządzający składowiskiem odpadów zapewnia dostępność obrazu w czasie rzeczywistym wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska, o którym mowa w ust. 6f, przez przekazanie informacji umożliwiających logowanie do wizyjnego systemu kontroli miejsca magazynowania lub składowania odpadów w sposób zapewniający zachowanie tych informacji w poufności”

    Od kiedy wchodzi ten zapis, bo z ustawy nie wynika, aby przedsiębiorcy mieli więcej czasu na dostosowanie a ustawa wchodzi w życie w terminie 14 dni od jej ogłoszenia (poza kilkoma wyjątkami).

    Pozdrawiam

  53. 53 Joanna Wilczyńska napisał(a) 13:06, 27.08.2019:

    Radosław (52), zmiany art. 25 ustawy o odpadach dotyczące monitoringu wizyjnego, wprowadzone przez ww. ustawę, wchodzą w życie 6 września 2019 r.
    Faktycznie, nie widzę żadnego przepisu przejściowego do tego nowego przepisu.
    Za to są administracyjne kary dopisane do art. 194 ustawy o odpadach (już od 6.09.2019 r.) w wysokości od 5000 zł do 1 000 000 zł.

  54. 54 Radosław napisał(a) 12:21, 30.08.2019:

    Pani Joanno (53)

    Z tym, że kary nie dotyczą w całości przepisów dot. monitoringu a jedynie:

    nieprowadzenie wizyjnego systemu kontroli miejsca magazynowania lub składowania odpadów albo pro-wadzenie tego systemu niezgodnie z przepisami art. 25 ust. 6a;

    Więc z powyższego wynika, że nie ma kar za nieprzekazanie dostępu do monitoringu zgodnie z obowiązkiem wynikającym z ustępu 6f.

    Pozdrawiam

  55. 55 Joanna Wilczyńska napisał(a) 15:38, 30.08.2019:

    Radosław (54), administracyjne kary z art. 194 ust. 1 pkt 2c ustawy o odpadach są za:
    2c) nieprowadzenie wizyjnego systemu kontroli miejsca magazynowania lub składowania odpadów albo prowadzenie tego systemu niezgodnie z przepisami art. 25 ust. 6a;
    ale niestety od 6.09.2019 r. kary te dotyczą też dostępu WIOŚ on-line do monitorigu wizyjnego, bo ust. 6a odnosi się do ust. 6f:
    6a. Posiadacz odpadów obowiązany do uzyskania zezwolenia … prowadzący magazynowanie odpadów, z wyjątkiem wstępnego magazynowania odpadów przez ich wytwórcę …, lub zarządzający składowiskiem odpadów jest obowiązany do prowadzenia wizyjnego systemu kontroli miejsca magazynowania lub składowania odpadów, zgodnie z ust. 6b–6f, 6h i 6i oraz przepisami wydanymi na podstawie ust. 8a.

  56. 56 Radosław napisał(a) 18:14, 30.08.2019:

    Faktycznie, pozdrawiam.

  57. 57 Joanna Wilczyńska napisał(a) 23:28, 16.09.2019:

    Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 29 sierpnia 2019 r. w sprawie wizyjnego systemu kontroli miejsca magazynowania lub składowania odpadów (Dz. U. poz. 1755) – wejdzie w życie 17.12.2019 r. z wyjątkiem § 4 ust. 4–6, które wchodzą w życie z dniem 22 lutego 2021 r.

  58. 58 Iwona napisał(a) 08:58, 16.10.2019:

    witam proszę o pomoc czy zabezpieczenie roszczeń płacimy od ilości wypisanej w operacie?

  59. 59 Agnieszka napisał(a) 18:23, 01.11.2019:

    Czy po zmianie przepisów dalej uważa Pani, że monitoring wizyjny obejmuje zarówno odpady magazynowane przed procesami przetwarzania, jak i te wytwarzane w wyniku procesu przetwarzania.


Skomentuj...