Ścieki przemysłowe do obcej kanalizacji

Pytanie: Zakład produkcyjny (przetwórstwo mięsa) odprowadza do kanalizacji miejskiej ścieki przemysłowe. Roczna ilość ścieków przemysłowych wynosi ok 20-30% ilości ścieków komunalnych jakie dostarczane są na tą oczyszczalnię. Ścieki oczyszczone z oczyszczalni są odprowadzane do wód. Zakład posiada pozwolenie wodnoprawne na odprowadzanie ścieków do kanalizacji (N-NH4 – 35 mgO2/dm3, N-NO2 – 1 mgO2/dm3, N ogólny – 50 mgO2/dm3).
Czy zakład produkcyjny musi przestrzegać tylko rozp. Ministra Budownictwa (Dz. U. Nr 136 poz. 964) czy też oprócz tego musi przestrzegać przepisów rozp. Ministra Środowiska (Dz. U. Nr 137, poz. 984 – chodzi w szczególności o paragraf 4 ust. 2 pkt 2). Głównie chodzi mi o poziomy BZT5, ChZT, Zawiesiony ogólnej i związków azotu w tych ściekach przemysłowych jakie mogą dostarczać do kanalizacji. [Z.W.]

Odpowiedź: Jeżeli zakład wprowadza ścieki przemysłowe do miejskiej kanalizacji, to:

– w pozwoleniu wodnoprawnym dla zakładu na wprowadzanie ścieków przemysłowych do obcych urządzeń kanalizacyjnych, wymaganym na podstawie art. 122 ust. 1 pkt 10 lub ust. 3a PW, określa się dopuszczalne stężenia wyłącznie dla zawartych w ściekach substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego określonych w rozporządzeniu [2], a więc m.in. dla azotu amonowego (N-NH4) i azotu azotynowego (N-NO2), ale już nie dla azotu ogólnego;

– ścieki przemysłowe w miejscu wprowadzania do miejskiej kanalizacji nie powinny przekraczać warunków określonych w rozporządzeniu [5], a więc dla azotu amonowego 100 mg N-NH4/l – w przypadku wprowadzania do oczyszczalni dla aglomeracji poniżej 5000 RLM i 200 mg N-NH4/l – do większych oczyszczalni, dla azotu azotynowego 10 mg N-NO2/l (uwaga: w rozporządzeniu dla azotu azotynowego jest błędnie podana jednostka mg N-NO3/l jak dla azotu azotanowego); z tym że ponadto

– ścieki przemysłowe nie powinny przekroczyć warunków określonych w umowie
z przedsiębiorstwem wodociągowo-kanalizacyjnym (PWiK) na odprowadzanie tych ścieków
do miejskiej kanalizacji; warunki określone w umowie powinno być też uwzględnione w ww. pozwoleniu wodnoprawnym, ale tylko dla substancji określonych w rozporządzeniu [2];

– ścieki przemysłowe wprowadzane do miejskiej kanalizacji nie podlegają przepisom rozporządzenia [3] określającym warunki dla wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi; natomiast to rozporządzenie [3] muszą spełniać ścieki komunalne wprowadzane z miejskiej kanalizacji do wód lub do ziemi na podstawie pozwolenia wodnoprawnego wydanego dla PWiK i to PWiK zobowiązany jest do opłat za korzystanie ze środowiska wymaganych przez POŚ.

Uwaga. Przetwórstwo mięsa zaliczane jest wg załącznika nr 4 do rozporządzenia [3] do sektorów przemysłowych, z których odprowadzane są ścieki przemysłowe kwalifikowane jako biologicznie rozkładalne, dla których rozporządzenie to określa inne wartości dopuszczalne niż dla pozostałych ścieków przemysłowych, co powinno być odpowiednio uwzględnione zgodnie z § 4 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia [3] przy określaniu w pozwoleniu dla PWiK warunków dla ścieków komunalnych wprowadzanych do wód lub do ziemi.

Uwaga. Obecnie jednakowe definicje ścieków określone są w PW, UWŚ i POŚ:

Ilekroć w ustawie jest mowa o:

ściekach komunalnych – rozumie się przez to ścieki bytowe lub mieszaninę ścieków bytowych ze ściekami przemysłowymi albo wodami opadowymi lub roztopowymi, odprowadzane urządzeniami służącymi do realizacji zadań własnych gminy w zakresie kanalizacji i oczyszczania ścieków komunalnych

ściekach przemysłowych – rozumie się przez to ścieki, niebędące ściekami bytowymi albo wodami opadowymi lub roztopowymi, powstałe w związku z prowadzoną przez zakład działalnością handlową, przemysłową, składową, transportową lub usługową, a także będące ich mieszaniną ze ściekami innego podmiotu, odprowadzane urządzeniami kanalizacyjnymi tego zakładu

Ścieki przemysłowe po wprowadzeniu do miejskiej kanalizacji stają się ściekami komunalnymi, gdyż zbiorowe odprowadzanie ścieków jest wg art. 3 UWŚ zadaniem własnym gminy realizowanym przez PWiK, bo wg art. 2 UWŚ:

Użyte w ustawie określenia oznaczają:
4) przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne – przedsiębiorcę w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, jeżeli prowadzi działalność gospodarczą w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę lub zbiorowego odprowadzania ścieków, oraz gminne jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, prowadzące tego rodzaju działalność

Uwaga. Wprowadzanie ścieków (przemysłowych, bytowych, deszczowych …) do miejskiej kanalizacji podlega przepisom ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, należy więc pamiętać, że konieczna jest umowa z PWiK, gdyż wg art. 6 i 28 UWŚ:

Art. 6. 1. Dostarczanie wody lub odprowadzanie ścieków odbywa się na podstawie pisemnej umowy o zaopatrzenie w wodę lub odprowadzanie ścieków zawartej między przedsiębiorstwem wodociągowo-kanalizacyjnym a odbiorcą usług.

Art. 28.
4. Kto bez uprzedniego zawarcia umowy, o której mowa w art. 6 ust. 1, wprowadza ścieki do urządzeń kanalizacyjnych,
podlega karze ograniczenia wolności albo grzywny do 10 000 zł.

Podstawa prawna

[1] Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. – Prawo wodne (PW) – Dz. U. z 2012 r. poz. 145, ze zm.
[2] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 10 listopada 2005 r. w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego, których wprowadzanie w ściekach przemysłowych do urządzeń kanalizacyjnych wymaga uzyskania pozwolenia wodnoprawnego – Dz. U. Nr 233/2005 r., poz. 1988, ze zm.
[3] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego – Dz. U. Nr 137/2006 r., poz. 984, ze zm.
[4] Ustawa z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (UWŚ) – Dz. U. Nr 123/2006 r., poz. 858, ze zm.
[5] rozporządzenie Ministra Budownictwa z dnia 14 lipca 2006 r. w sprawie sposobu realizacji obowiązków dostawców ścieków przemysłowych oraz warunków wprowadzania ścieków do urządzeń kanalizacyjnych – Dz. U. Nr 136/2006 r., poz. 964
[6] Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (POŚ) – Dz. U. Nr 25/2008 r., poz. 150, ze zm.