Odpady opakowaniowe

Pytanie: Moja firma jest na etapie wdrażania segregacji odpadów komunalnych. Do tej pory segregowaliśmy papier i tekturę (kod 20 01 01). Planujemy rozszerzyć zbiórkę o plastik i metale. Czy firma powinna prowadzić ewidencję segregowanych odpadów komunalnych? Selektywna zbiórka obejmuje: – makulatura (m.in. gazety, magazyny, książki, torby i opakowania papierowe), – plastik + metale (m.in. PET-y, worki foliowe i torby reklamowe, folie, kubki po produktach mlecznych, opakowania po chemii gospodarczej – PE, PP, kartony po mleku, napojach, sokach; puszki po konserwach i napojach, opakowania z metali kolorowych). Prowadzimy ewidencję kartonów (15 01 01). Czy powinniśmy prowadzić ewidencję pozostałych opakowań, segregowanych z odpadów komunalnych (z podziałem na 15 01 02, 15 01 04)? [K.M.]

Odpowiedź: Przepis art. 36 ust. 2 UO mówi jednoznacznie:

Obowiązek prowadzenia ewidencji odpadów, o której mowa w ust. 1,
nie dotyczy wytwórców odpadów komunalnych (…)

Przepis zawarty w § 4 ust. 6 katalogu odpadów [2] też mówi jednoznacznie:

6. Odpady opakowaniowe będące odpadami komunalnymi, jeśli są zbierane selektywnie lub występują jako zmieszane odpady opakowaniowe, klasyfikuje się
w podgrupie 15 01, a nie w 20 01.

Natomiast wg definicji z art. 3 ust. 3 pkt 4 UO:

3. Ilekroć w ustawie jest mowa o: (…)
4) odpadach komunalnych – rozumie się przez to odpady powstające
w gospodarstwach domowych, z wyłączeniem pojazdów wycofanych z eksploatacji,
a także odpady niezawierające odpadów niebezpiecznych pochodzące od innych wytwórców odpadów, które ze względu na swój charakter lub skład są podobne do odpadów powstających w gospodarstwach domowych

Z powyższej definicji wynika, że niezależnie od ilości wytarzanego odpadu poza gospodarstwem domowym można go uznać za odpad komunalny, gdy spełnione są jednocześnie następujące warunki:

odpad nie jest niebezpieczny
charakter odpadu lub jego skład jest podobny do odpadów powstających
w gospodarstwach domowych.

Pozostaje więc pytanie, czy w związku z powyższym zawsze można uznać, że odpady opakowaniowe inne niż niebezpieczne wytwarzane poza gospodarstwem domowym,
np. w biurze czy zakładzie produkcyjnym, mają charakter i skład podobny do odpadów opakowaniowych powstających w gospodarstwach domowych, a więc można je uznać za odpady komunalne?
Moim zdaniem tak, ale nie trzeba się z nim liczyć.
Nie wiem też, jakie jest w tym temacie obecne stanowisko Ministerstwa Środowiska.

Jest więc pewne, że wszelkie odpady opakowaniowe:

– klasyfikować należy zawsze do grupy 15

– będące odpadami niebezpiecznymi (15 01 10* lub 15 01 11*) są odpadami komunalnymi wyłącznie wtedy, gdy powstają w gospodarstwach domowych

– będące odpadami innymi niż niebezpieczne (15 01 01 do 15 01 09) są odpadami komunalnymi wtedy, gdy powstają w gospodarstwach domowych, ale mogą być też wytwarzane przez innych wytwórców, gdy charakter odpadów lub ich skład jest podobny do odpadów powstających w gospodarstwach domowych.

Uwaga. Jeżeli uzna się, że wytwarzane odpady opakowaniowe inne niż niebezpieczne nie są odpadami komunalnymi, to należy prowadzić ich ewidencję (KEO, KPO), uwzględniać je w rocznym zbiorczym zestawieniu danych o odpadach przekazywanym do 15 marca marszałkowi województwa oraz uwzględnić ich masę w łącznej masie odpadów innych niż niebezpieczne przy kwalifikacji, czy wymagane jest pozwolenie na wytwarzanie odpadów czy wystarczy złożenie informacji o wytwarzanych odpadach. Prawidłowa kwalifikacja jest tu bardzo ważna (aczkolwiek nie jest oczywista), gdyż przewidziane są spore kary, np. 5000 zł za brak informacji (art. 79b ust. 1 pkt 2 UO).

Uwaga. Należy pamiętać, że powyższe rozważania dotyczą tylko wytwórcy odpadów. Każdy następny posiadacz odpadów komunalnych tak jak w przypadku innych odpadów musi prowadzić ich ewidencję i uwzględniać w zbiorczym zestawieniu oraz (poza pewnymi wyjątkami) posiadać zezwolenie na ich transport, zbieranie, odzysk lub unieszkodliwianie.

Podstawa prawna

[1] Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (UO) – Dz. U. Nr 185/2010 r., poz. 1243, ze zm.
[2] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów – Dz. U. Nr 112/2001, poz. 1206