Otręby – produkt uboczny
Pytanie: Firma, której głównym profilem działalności jest produkcja mąki, wytwarza również otręby. Dotychczas traktowane były jako odpad, jednak problem z odbiorem tego pełnowartościowego produktu ubocznego przez producentów pasz (zezwolenie na odzysk odpadów) skłonił firmę do chęci zmiany kwalifikacji. Póki co zmian w UO nie ma, ale czy firma mogłaby się obronić tym, że zgodnie z zapisami KRS, jej PKD to „15, 61, Z – wytwarzanie produktów przemiału zbóż”? Produkcja mąki polega na przemiale ziarna, tzn. na mechanicznym rozdrobnieniu oczyszczonego ziarna za pomocą specjalistycznych urządzeń, tak aby oddzielić centralną części ziarna, to jest bielma mącznego od zewnętrznej warstwy ziarna – to jest okrywy owocowo-nasiennej. W ten sposób z rozdrobnionego bielma wytwarzana jest mąka, a oddzielona warstwa owocowo-nasienna tworzy otręby. [K.W.]
Odpowiedź: Wytwarzane otręby podczas produkcji mąki w mojej ocenie spełniają kryteria dla produktu ubocznego określone w art. 5 ust. 1 dyrektywy 2008/98/WE w sprawie odpadów [1]:
1. Substancja lub przedmiot, powstające w wyniku procesu produkcyjnego, którego podstawowym celem nie jest ich produkowanie, mogą być uznane za produkt uboczny, a nie za odpady, o których mowa w art. 3 pkt 1, wyłącznie jeżeli spełnione są następujące warunki:
a) dalsze wykorzystywanie danej substancji lub tego przedmiotu jest pewne;
b) dana substancja lub przedmiot mogą być wykorzystywane bezpośrednio bez jakiegokolwiek dalszego przetwarzania innego niż normalna praktyka przemysłowa;
c) dana substancja lub przedmiot są produkowane jako integralna część procesu produkcyjnego; oraz
d) dalsze wykorzystywanie jest zgodne z prawem, tzn. dana substancja lub przedmiot spełniają wszelkie istotne wymagania dla określonego zastosowania w zakresie produktu, ochrony środowiska i zdrowia ludzkiego, i nie doprowadzi do ogólnych niekorzystnych oddziaływań na środowisko lub zdrowie ludzkie.
Przy czym, wg art. 5 ust. 2 tej dyrektywy, może (ale nie musi) być wydany przepis unijny mający na celu zmianę innych niż istotne elementów tej dyrektywy poprzez jej uzupełnienie. W związku z tym, że wydanie tego przepisu nie jest obligatoryjne, to moim zdaniem można już obecnie powoływać się wprost na art. 5 dyrektywy 2008/98/WE do czasu wdrożenia jej do prawa krajowego, gdyż czas jej transpozycji minął 12 grudnia 2010 r.
Projekt nowej ustawy o odpadach (UO2), który wdroży tę dyrektywę, wprowadza obowiązek zgłaszania do marszałka województwa uznania substancji lub przedmiotu za produkt uboczny. Obowiązek ten nie będzie jednak dotyczył materiałów paszowych określonych w przepisach unijnych wydanych na podstawie rozporządzenia nr 767/2009/WE – obecnie jest to rozporządzenie nr 575/2011/UE w sprawie utworzenia katalogu materiałów paszowych, w którym otręby są wymienione. Materiały paszowe muszą jedynie spełniać kryteria dla produktu ubocznego określone w art. 5 ust. 1 dyrektywy 2008/98/WE.
Uwaga. Będą odpadami otręby niespełniające kryteriów produktu ubocznego, np. gdy nie będzie dla nich zastosowania jako pasza albo będą zanieczyszczone.
Pomocne w tym temacie mogą być:
Podstawa
[1] Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie odpadów oraz uchylająca niektóre dyrektywy – art. 5
[2] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 767/2009 z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie wprowadzania na rynek i stosowania pasz, zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1831/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady i uchylające dyrektywę Rady 79/373/EWG, dyrektywę Komisji 80/511/EWG, dyrektywy Rady 82/471/EWG, 83/228/EWG, 93/74/EWG, 93/113/WE i 96/25/WE oraz decyzję Komisji 2004/217/WE
[3] Rozporządzenie Komisji (UE) Nr 575/2011 z dnia 16 czerwca 2011 r. w sprawie utworzenia katalogu materiałów paszowych
Projekt (z 5.07.2011 r.) ustawy o odpadach (UO2) – wysłany na Stały Komitet Rady Ministrów
Tematy powiązane
Interpretacja MŚ dotycząca stosowania niewdrożonej na czas dyrektywy
Trociny to produkt uboczny czy odpad?
Pytania i odpowiedzi | 3 komentarze »
Tagi: dyrektywa, odpady, produkt, uboczny
Kolejna wersja (z 3.10.2011 r.) projektu ustawy o odpadach (UO2)
Projekt z 5.01.2012 r. nowej ustawy o odpadach (UO2) – przekazany po raz III na Stały Komitet Rady Ministrów
Projekt (z 28.05.2012 r.) nowej ustawy o odpadach (UO2) – druk sejmowy nr 456 – został skierowany do Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa do I czytania