Za ile lat wstecz wymagane są zaległe opłaty i sprawozdania?

Pytanie: W zależności od źródła słyszę różne interpretacje, za ile lat wstecz należy przedłożyć sprawozdania m.in. z zakresu wytwarzania odpadów, opłaty produktowej za opakowania, opłat za korzystanie ze środowiska. Przykładowo w artykule 72 ustawy o odpadach, przeczytamy:

Art. 72. 1. Posiadacz odpadów jest obowiązany do przechowywania dokumentów ewidencji odpadów, o których mowa w art. 67 ust. 1, przez okres 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym sporządzono te dokumenty, z zastrzeżeniem art. 116.

Aktualnie mamy rok 2019 i ewidencja jest już prowadzona. Czy dokumenty ewidencji należy przechowywać za lata 2014, 2015, 2016, 2017, 2018 i 2019, i identycznie sprawozdania za te lata przedłożone w 2015-2019 roku? [B.G.]

Odpowiedź: Tak, różnie są interpretowane terminy dotyczące zaległych sprawozdań i opłat oraz okresy prowadzenia ewidencji danych z nimi związanych, bo nie zawsze wynikają one wprost z przepisu nakładającego dany obowiązek. Poza tym inne mogą być terminy dla organu „ścigającego” podmiot, który obowiązku nie wykonał terminowo.

Generalnie, tam gdzie w przepisach zobowiązujących do opłat jest odwołanie do działu III Ordynacji podatkowej, to wg art. 70 zobowiązanie opłatowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności opłaty. Tak więc z upływem 31.12.2019 r. przedawni się obowiązek opłat za 2013 r. na odrębny rachunek bankowy urzędu marszałkowskiego wynikających m.in. z:

art. 285 POŚ w związku z art. 60a USZE i art. 533 ust. 4 PW2 – opłata za korzystanie ze środowiska, która powinna być wniesiona do 31.03.2014 r., gdy przekraczała 800 zł za dany rodzaj korzystania tj. za:
– wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza
– wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi
– pobór wody
– składowanie odpadów
art. 16 UPROD w związku z art. 73 UGOPAK – opłata produktowa, która powinna być wniesiona do 31.03.2014 r. przez wprowadzającego produkty w przypadku nieosiągnięcia wymaganych poziomów odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych
art. 41 UBA – opłata produktowa, która powinna być wniesiona do 15.03.2014 r. przez wprowadzającego baterie przenośne lub akumulatory przenośne w przypadku nieosiągnięcia wymaganego poziomu zbierania.

Do ww. zaległych opłat (do 5 lat wstecz) stosuje się odsetki od zaległości podatkowych ogłaszanych w obwieszczeniu w Monitorze Polskim – jest to akt wykonawczy do Ordynacji podatkowej. Od 9.10.2014 r. wg obwieszczenia i obwieszczenia odsetki te wynoszą 8%, a wcześniej – 10% wg obwieszczenia. Trzeba przy tym mieć na uwadze art. 12 § 5 Ordynacji podatkowej:

§ 5. Jeżeli ostatni dzień terminu przypada na sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy, za ostatni dzień terminu uważa się następny dzień po dniu lub dniach wolnych od pracy, chyba że ustawy podatkowe stanowią inaczej.

Dla ww. opłat za 2013 r., które powinny być wniesione do 15.03.2014 r. (sobota), odsetki trzeba liczyć od 18.03.2014 r. (wtorek), a dla tych do 31.03.2014 r. (poniedziałek) – odsetki trzeba liczyć od 1.04.2014 r. (wtorek). W internecie są różne kalkulatory do wyliczania kwoty tych odsetek, które uwzględniają dni robocze i wymagany % odsetek.

Również powinny być złożone zaległe sprawozdania związane z ww. opłatami, a więc w 2019 r. marszałkowi województwa trzeba złożyć sprawozdanie za 2013 r., które powinny być złożone w marcu 2014 r. na podstawie:

art. 286 POŚ w związku z art. 60a USZE i art. 533 ust. 4 PW2 – wykaz (tzw. opłatowy) zawierający informacje i dane, o których mowa w art. 287, wykorzystane do ustalenia wysokości opłat oraz wysokość tych opłat
art. 15 UPROD w związku z art. 237 UO2 i art. 73 UGOPAK – sprawozdanie OŚ-OP1 o wysokości należnej opłaty produktowej, z podziałem na poszczególne rodzaje opakowań lub produktów
art. 41 UBA w związku z art. 237 UO2 – sprawozdanie o wysokości należnej opłaty produktowej

Po wejściu w życie UO2 sprawozdawczość tzw. „odpadowa” określona w art. 73 i 75 UO2 przejściowo (do czasu utworzenia BDO – Baza danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami) wymagana jest na podstawie przepisów przejściowych art. 237 UO2 do sprawozdań za lata 2012-2014 wg dotychczasowych przepisów wymaganych wg UO (zbiorcze zestawienie danych o odpadach [14]), a także wg UPROD, UOPAK, URP, USEE i UBA. Dla kolejnych lat sprawozdawczość reguluje art. 237a i 237b UO2 za rok 2015 i 2016 oraz art. 237aa, 237ab, 237d, 237e i 237f UO2 za rok 2017 i 2018. Za rok 2019 wszystkie te sprawozdania mają być po raz pierwszy wprowadzone elektronicznie do BDO do 15 marca 2020 r. (art. 76 UO2), dlatego każdy zobowiązany do ich złożenia musi mieć wpis w odpowiednim dziale rejestru prowadzonego w ramach BDO.

Dane do sporządzenia sprawozdań „odpadowych” za rok 2013 trzeba przechowywać do 31.12.2019 r., z tym dniem też przedawni się obowiązek złożenia sprawozdania za rok 2013, gdyż wg art. 78 UO2:

Art. 78. 1. Dokumenty, na podstawie których są sporządzane sprawozdania, przechowuje się przez 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, którego dotyczą.
(…)
4. Obowiązek sporządzenia sprawozdań przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, za który sprawozdania należało sporządzić.

Podstawa prawna

[1] Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r. poz. 800, z późn. zm.)
[2] Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (POŚ) (Dz. U. z 2018 r. poz. 799, z późn. zm.)
[3] Ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej (UPROD) (Dz. U. z 2018 r. poz. 1932)
[4] Ustawa z dnia 24 kwietnia 2009 r. o bateriach i akumulatorach (UBA) (Dz. U. z 2016 r. poz. 1803, z późn. zm.)
[5] Ustawa z dnia 17 lipca 2009 r. o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji (USZE) (Dz. U. z 2018 r. poz. 1271, z późn. zm.)
[6] Ustawa z dnia 20 lipca 2017 r. – Prawo wodne (PW2) (Dz. U. z 2018 r. poz. 2268, z późn. zm.)
[7] Ustawa z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (UGOPAK) (Dz. U. z 2018 r. poz. 150, z późn. zm.)
[8] Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (UO2) (Dz. U. z 2018 r. poz. 992, z późn. zm.) obowiązuje od 23.01.2013 r.
[9] Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (UO) (Dz. U. z 2010 r. poz. 1243, z późn. zm.) – obowiązywała do 22.01.2013 r., ale niektóre przepisy jeszcze się stosuje
[10] Ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (UOPAK) (Dz. U. z 2001 r. poz. 638, z późn. zm.) – obowiązywała do końca 2013 r.
[11] Ustawa z dnia 20 stycznia 2005 r. o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji (URP) (Dz. U. z 2018 r. poz. 578, z późn. zm.)
[12] Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (USEE) (Dz. U. z 2013 r. poz, 1155, z późn. zm.) – obowiązywała do końca 2015 r.
[13] Ustawa z dnia 11 września 2015 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (USEE2) (Dz. U. z 2018 r. poz. 1466, z późn. zm.)
[14] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 8 grudnia 2010 r. w sprawie zakresu informacji oraz wzorów formularzy służących do sporządzania i przekazywania zbiorczych zestawień danych o odpadach (Dz. U. poz. 1674) – wg art. 237, 237a i 237aa UO2 rozporządzenie to stosuje się jeszcze do sprawozdań za lata 2013-2018