Zbieranie odpadów, pieniędzy i zboża

Zbieranie odpadów wymaga, poza pewnymi wyjątkami, zezwolenia na zbieranie odpadów. Ważne jest więc prawidłowe ustalenie, czy dana działalność związana z odpadami jest zbieraniem w rozumieniu ustawy o odpadach. Czynność „zbierania” odpadów można przyrównać do zbierania pieniędzy w skarbonce, ale już jest zupełnie czymś innym niż zbieranie zboża z pola albo jagód w lesie, gdyż wg definicji art. 3 ust. 1 pkt 34 UO2:

1. Ilekroć w ustawie jest mowa o:
34) zbieraniu odpadów – rozumie się przez to gromadzenie odpadów przed ich transportem do miejsc przetwarzania, w tym wstępne sortowanie nieprowadzące do zasadniczej zmiany charakteru i składu odpadów i niepowodujące zmiany klasyfikacji odpadów oraz tymczasowe magazynowanie odpadów, o którym mowa w pkt 5 lit. b.

W celu prawidłowego określenia ustawowych obowiązków dla zbierającego odpady należy mieć na uwadze wyłącznie tę ustawową definicję, gdyż potocznie „zbieranie” ma wiele znaczeń i większość z nich nie odpowiada tej definicji. Dla przykładu – w internetowym słowniku synonimów języka polskiego online znajduje się 151 synonimów dla słowa „zbierać”:

aglomerować, agregować, akumulować, brać za pas, centralizować, chomikować, chować, ciułać, ciułać grosz do grosza, dodawać, dokonywać koncentracji, dopytywać się, dostarczać, dostawiać, dowiadywać się, dźwigać, egzekwować, formować, grabić, gromadzić, gromadzić grosz do grosza, gromadzić informacje, grupować, integrować, jednoczyć, klecić, kłaść, kolekcjonować, komasować, kompletować, koncentrować, kondensować, konfederować, konsolidować, kosić, kumulować, łączyć, magazynować, melinować, mobilizować, montować, myśli koncentrować, nagromadzać, nakładać, nanosić, nawarstwiać, nogi brać za pas, o uczuciach ogarniać, obierać, obrywać, oczyszczać, odbierać, odkładać, odkładać na kupkę, ogarniać, ogniskować, omiatać, opanowywać, organizować, oszczędzać, otaczać się, piętrzyć, pobierać, podnosić, przechowywać, przechwytywać, przejmować, przyciągać, przynosić, przysuwać, przywoływać, przywozić, robić, robić oszczędności, robić zapasy, rozgrabiać, rwać, scalać, sklejać, składać, składać pieniądze, składować, skrzykiwać, skubać, skupiać, skupiać wokół siebie, skupiać wokół siebie coś, smykać, spajać, spędzać, spiętrzać, spraszać, sprawdzać, sprowadzać, sprzątać, stłaczać, stowarzyszać, sumować, ściągać, ścibolić, ścierać, ścinać, taskać, taszczyć, tezauryzować, tworzyć, tworzyć kolekcję, układać, umieszczać, uprzątać, upychać, usuwać, uzyskiwać, wiązać, wwozić, wyciągać, wyłapywać, wyprzątać, wypytywać, wzywać, zaganiać, zagarniać, zagęszczać, zasięgać języka, zawiązywać, zawijać, zawlekać, zbierać owoce z drzewa, zbierać zapasy, zbijać, zdejmować, zebrać, zespalać, zestawiać, ześrodkowywać, zgarniać, zgrabiać, zgromadzać, zgromadzić, zlewać, zmiatać, znosić, zrywać, zrzeszać, zrzucać się, zsuwać, związywać, zwlekać, zwoływać, zwozić, żąć

Jeżeli ktoś nie przeczyta definicji zbierania odpadów, to nie dziwi, że we wniosku o wydanie zezwolenia na zbieranie odpadów, który powinien być zgodny z art. 42 ust. 1 UO2, jako „oznaczenie miejsca zbierania odpadów” poda skąd zabiera odpady (tak jak zbiera zboże z pola), zamiast podać gdzie gromadzi odpady (tak jak zbiera pieniądze w skarbonce).

Tak więc we wniosku o wydanie zezwolenia na zbieranie odpadów i w samym zezwoleniu jako „oznaczenie miejsca zbierania odpadów” powinno być podane konkretne miejsce (adres), do którego odpady będą dostarczane, czasowo gromadzone, a następnie przekazane dalej do innego miejsca (miejsc) do przetwarzania tj. odzysku albo unieszkodliwiania.

Nie jest więc miejscem zbierania takie miejsce, do którego odpady są dostarczane, ale już dalej nie są przekazywane, gdy w tym właśnie miejscu prowadzone jest ich przetwarzanie. W takim przypadku nie jest to zbieranie odpadów w rozumieniu definicji UO2, a więc nie jest wymagane zezwolenie na zbieranie odpadów, ale tylko zezwolenie na przetwarzanie odpadów.

Przypadki zbierania odpadów niewymagające zezwolenia na zbieranie odpadów określa art. 45 ust. 1 UO2:

Art. 45.1. Z obowiązku uzyskania (…) zezwolenia na zbieranie odpadów (…) zwalnia się:

1) podmiot prowadzący działalność inną niż działalność gospodarcza w zakresie gospodarowania odpadami, który zbiera odpady opakowaniowe i odpady w postaci zużytych artykułów konsumpcyjnych, w tym zbieranie leków i opakowań po lekach przez apteki, przyjmowanie zużytych artykułów konsumpcyjnych w sklepach, systemy zbierania odpadów w szkołach, placówkach oświatowo-wychowawczych, urzędach i instytucjach (nieprofesjonalna działalność w zakresie zbierania odpadów);

9) władającego nieruchomością, który zbiera odpady komunalne, wytwarzane na terenie tej nieruchomości;

10) wytwórcę odpadów, który wytwarzane przez siebie odpady zbiera w miejscu ich wytworzenia.

Wg art. 194 UO2 WIOŚ wymierza administracyjną karę pieniężną 1000 – 1 000 000 zł za zbieranie odpadów bez wymaganego zezwolenia lub gospodarowanie odpadami niezgodnie z posiadanym zezwoleniem na zbieranie odpadów.

Uwaga. Zbieranie odpadów w rozumieniu definicji UO2 nie zawsze odpowiada dodatkowemu opisowi (np. dla odpadów niebezpiecznych wymienia składowiska) działalności gospodarczej w zakresie zbierania odpadów wg Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD – 2007):
Sekcja 38 – DZIAŁALNOŚĆ ZWIĄZANA ZE ZBIERANIEM, PRZETWARZANIEM I UNIESZKODLIWIANIEM ODPADÓW; ODZYSK SUROWCÓW
38.1 Zbieranie odpadów
38.11 Zbieranie odpadów innych niż niebezpieczne
38.11.Z Zbieranie odpadów innych niż niebezpieczne
38.12 Zbieranie odpadów niebezpiecznych
38.12.Z Zbieranie odpadów niebezpiecznych