Pomiary emisji LZO
Pytanie: 1. Czy przy każdego rodzaju emisji niezorganizowanej, istnieje obowiązek dokonywania pomiarów wielkości emisji LZO? Np czy przy procesie malowania (emisja niezorganizowana), w którym wykorzystywane są substancje powodujące emisję LZO?
2. Posiadamy w firmie pozwolenie na wprowadzanie gazów do powietrza z instalacji malarni, w której zużywane są farby i rozcieńczalniki zawierające LZO. Malowanie odbywa się metodą zbliżoną do sitodruku płaskiego. Czy wobec tego jesteśmy zobowiązani do prowadzenia pomiarów wielkości emisji LZO oraz czy podlegamy standardom emisyjnym z instalacji? [K.S.]
Odpowiedź: Nie wykonuje się pomiaru niezorganizowanej emisji lotnych związków organicznych (LZO).
Pomiary LZO przez laboratorium spełniające wymagania art. 147a POŚ, metodyką referencyjną (metodą chromatograficzną lub metodą ciągłej detekcji płomieniowo-jonizacyjnej) określoną w § 11 ust. 4 rozporządzenia [2], należy prowadzić z mocy prawa zgodnie z § 7 rozporządzenia pomiarowego [2] wyłącznie wtedy, gdy:
- instalacja podlega standardom emisyjnym LZO określonym w rozporządzeniu [4],
- spełnienie standardów emisyjnych LZO wymaga stosowania w instalacji urządzeń ograniczających wielkość emisji LZO,
- emisja jest zorganizowana tj. poprzez emitory (ale brak jest definicji emitora).
Jeżeli spełnione są wszystkie powyższe 3 warunki, a do powietrza z jednego emitora są wprowadzane LZO (w przeliczeniu na całkowity węgiel organiczny) w ilości średnio:
- do 10 kg/h – to wymagane są pomiary okresowe raz na rok,
- nie mniejszej niż 10 kg/h – to wymagane są pomiary ciągłe,
przy czym średnią wielkość emisji całkowitego węgla organicznego ustala się na podstawie wyników okresowych pomiarów emisji albo z bilansu masy LZO zużywanych w każdym kolejnym okresie dwunastomiesięcznym, odniesionego do czasu pracy instalacji z LZO.
Wyniki takich pomiarów prowadzący instalację musi z mocy prawa przedkładać organowi OŚ oraz WIOŚ w terminach i wg wzorów określonych w rozporządzeniu [3].
Jeżeli instalacja podlega standardom emisyjnym określonym w rozporządzeniu [4], to wg § 34:
1. Dotrzymanie standardów emisyjnych, o których mowa w § 33 ust. 1 i 2, sprawdza się na podstawie pomiarów wielkości emisji LZO i rocznego bilansu masy LZO, stosując odpowiednio następujące wzory: …
3. Sprawdzania dotrzymywania standardów emisyjnych, o którym mowa w ust. 1 i 2, dokonuje się w terminie 2 miesięcy od zakończenia roku objętego bilansem. O każdym przypadku niedotrzymania tych standardów informuje się niezwłocznie organ ochrony środowiska właściwy do wydania pozwolenia na wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza albo pozwolenia zintegrowanego i wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska, przedkładając roczny bilans masy LZO.
Moim zdaniem z ww. § 34 rozporządzenia [4] wynika, że jedynie roczny bilans masy LZO należy obowiązkowo wykonywać.
Natomiast sprawdzenie dotrzymywania standardów emisyjnych poprzez pomiar moim zdaniem dotyczy wyłącznie emisji zorganizowanej. Przez porównanie wyniku pomiaru wprost ze standardem można jedynie sprawdzić dotrzymywanie standardu emisyjnego S1 określonego dla emisji zorganizowanej i odniesionego do jednostki usuwanego zanieczyszczonego powietrza. Natomiast dla standardu S4, S5 i standardu dla powlekania nowych pojazdów przy zużyciu LZO co najmniej 15 Mg/rok, które to standardy określone są łącznie dla emisji zorganizowanej i niezorganizowanej i nie są odniesione do jednostki usuwanego zanieczyszczonego powietrza, wynik pomiaru nie może być wykorzystany wprost. Uważam, że pomiary LZO w celu sprawdzenia dotrzymywania standardów emisyjnych będą jedynie w przypadku:
– pomiaru kontrolnego wykonanego przez laboratorium WIOŚ spełniające art. 147a POŚ,
– pomiaru obowiązkowego (okresowego lub ciągłego) zgodnego z § 7 rozporządzenia pomiarowego [2] i wykonanego przez laboratorium spełniające art. 147a POŚ, do którego to pomiaru zobowiązany jest z mocy prawa prowadzący instalację,
– pomiaru dobrowolnego, do którego nie jest obowiązany prowadzący instalację.
Jeżeli w prowadzonych procesach wymienionych w załączniku nr 7 do rozporządzenia [4] przekraczane są progi zużycia LZO określone w załączniku nr 8 do rozporządzenia [4], to dla instalacji z takim procesem zawsze wymagane jest pozwolenie na wprowadzanie gazów do powietrza i taki proces nie może przekraczać standardów emisyjnych określonych w załączniku nr 8 do rozporządzenia [4].
Dla instalacji wykorzystującej LZO w niektórych przypadkach zamiast ww. pozwolenia tzw. sektorowego może być wymagane pozwolenie zintegrowane, gdy będzie to instalacja wymieniona w pkt 6.9 załącznika do rozporządzenia [5]:
9) do powierzchniowej obróbki substancji, przedmiotów lub produktów
z wykorzystaniem rozpuszczalników organicznych, o zużyciu rozpuszczalnika
ponad 150 kg na godzinę lub ponad 200 ton rocznie
przy czym:
Powierzchniowa obróbka substancji, przedmiotów lub produktów
z wykorzystaniem rozpuszczalników organicznych to w szczególności:
drukowanie, pokrywanie, odtłuszczanie, uszczelnianie, klejenie, malowanie, czyszczenie, impregnowanie.Parametry tego samego rodzaju, charakteryzujące skale działalności prowadzonej w instalacji i odnoszące się do instalacji tego samego rodzaju położonych na terenie jednego zakładu, sumuje się.
Jeżeli proces technologiczny prowadzony w instalacji podlega standardom emisyjnym LZO, to wg art. 224 ust. 2, 3a, 4 POŚ w pozwoleniu (sektorowym lub zintegrowanym) dla takiej instalacji ustala się rodzaje i ilość substancji dopuszczonych do wprowadzania do powietrza wyrażone w Mg/rok dla całej instalacji oraz w jednostkach, w jakich wyrażone są standardy emisyjne [4] dla procesu technologicznego; nie określa się dla takiego procesu innych rodzajów substancji niż objęte standardami [4] i w pozwoleniu wskazuje się na odstąpienie od określania warunków emisji dla pozostałych substancji; w takim przypadku nie stosuje się art. 224 ust. 3 POŚ dotyczącego 10 % D1.
Gdyby w celu dotrzymania standardów emisyjnych LZO wymagane było stosowanie urządzeń ograniczających emisję LZO, to wówczas będziemy mieli do czynienia z emisją zorganizowaną wymagającą pomiarów emisji LZO z mocy prawa, a więc obowiązek wykonywania pomiarów nie będzie nałożony w pozwoleniu. W pozwoleniu mogą być nałożone pomiary emisji LZO inne niż wynikające z mocy prawa.
Jeżeli firma posiada pozwolenie na wprowadzanie gazów do powietrza z instalacji malarni, w której zużywane są farby i rozcieńczalniki zawierające LZO, to już we wniosku o to pozwolenie powinno być:
– określone, czy w malarni prowadzony jest proces wymieniony w załączniku nr 7 do rozporządzenia [4] i jeżeli jest, to powinno być:
– określone, który to jest proces z załącznika nr 8 do rozporządzenia [4],
– określone maksymalne roczne zużycie LZO [Mg/rok] na najbliższe 10 lat (jeżeli wnioskuje się o wydanie pozwolenia na 10 lat) i czy to zużycie przekracza progi zużycia LZO podane dla danego procesu w załączniku nr 8 do rozporządzenia [4] i jeżeli przekracza, to powinno być:
– wykazane, że eksploatacja instalacji nie będzie powodować przekroczenia standardów emisyjnych określonych w załączniku nr 8 do rozporządzenia [4] dla tego procesu procesu, a gdyby powodowała przekroczenia, to powinno być:
– podane, jakie będzie zastosowane urządzenie ograniczające emisję LZO w celu dotrzymania standardów emisyjnych,
– wykazane, że eksploatacja instalacji nie będzie powodować przekroczenia dopuszczalnych norm w powietrzu poza terenem zakładu i wówczas powinno być:
– określone, jakie standardy wnioskuje się do pozwolenia jako dopuszczalną emisję.
Możliwość odstępstwa od stosowania standardów LZO dla procesu „Inny rodzaj powlekania metali, tworzyw sztucznych, tkanin, włókien, folii lub papieru” określonych dla łącznego zużyciu LZO we wszystkich instalacjach w zakładzie, w których prowadzony jest ten proces, w wysokości: Z > 5 Mg/rok, daje § 38 ust. 1 rozporządzenia [4], a § 37 rozporządzenia [4] określa warunki tego odstępstwa:
§ 38. 1. Przepisu § 33 ust. 1 nie stosuje się do instalacji, w których prowadzi się proces wymieniony w tabeli 1 lp. 11 załącznika nr 8 do rozporządzenia, jeżeli wprowadzanie do powietrza LZO z tych instalacji nie może odbywać się w sposób zorganizowany, w szczególności do powlekania samolotów, statków i pociągów. W takim przypadku stosuje się warunek planu obniżenia emisji albo plan obniżenia emisji, o których mowa w § 37.
Jeżeli w pozwoleniu jako dopuszczalną emisję nie podano wartości standardów emisyjnych LZO z rozporządzenia [4] lecz określono dopuszczalną emisję dla poszczególnych substancji w kg/h, to świadczy o tym, że we wniosku nie zakwalifikowano procesu prowadzonego w malarni do podlegającego standardom emisyjnym LZO, albo wnioskowano o odstępstwo od stosowania standardów. Proponuję zapoznać się z wnioskiem o pozwolenie, jak również proponuję przeczytać uważnie uzasadnienie w pozwoleniu. Poza tym może należałoby przeanalizować, czy pozwolenie nie wymaga zmiany.
Uwaga. Jeżeli pomiary są wymagane, to niezależnie od tego czy jest pozwolenie, czy go nie ma, to WIOŚ nałoży grzywnę za niewykonanie pomiarów przez laboratorium określone w art. 147a POŚ, za nieprzekazanie wyników do organu OŚ i WIOŚ, za nieprzechowywanie wyników przez 5 lat, a także za brak pomiarów (art. 340 i 341 POŚ).
Uwaga. Jeżeli jest pozwolenie, a pomiary wykażą przekroczenie dopuszczalnej emisji określonej w pozwoleniu, to WIOŚ wymierza najpierw godzinową karę biegnącą, a na koniec roku łączną karę (albo wcześniej, gdy wykaże się ustanie przekroczenia) w wysokości 10-krotnej wielkości jednostkowej stawki opłat za wprowadzanie gazów do powietrza (art. 298, 300, 303, 309 POŚ).
Podstawa prawna
[1] Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (POŚ) – Dz. U. Nr 25/2008 r., poz. 150, ze zm.
[2] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 4 listopada 2008 r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów wielkości emisji oraz pomiarów ilości pobieranej wody – Dz. U. Nr 206/2008 r., poz. 1291
[3] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie rodzajów wyników pomiarów prowadzonych w związku z eksploatacją instalacji lub urządzenia i innych danych oraz terminów i sposobów ich prezentacji – Dz. U. Nr 215/2008 r., poz. 1366
[4] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 22 kwietnia 2011 r. w sprawie standardów emisyjnych z instalacji – Dz. U. Nr 95/2011 r., poz. 558 – rozdział 6, załącznik nr 7, 8 i 9
[5] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 26 lipca 2002 r. w sprawie rodzajów instalacji mogących powodować znaczne zanieczyszczenie poszczególnych elementów przyrodniczych albo środowiska jako całości – Dz. U. Nr 122/2002 r., poz. 1055
Tematy powiązane
LZO – pomiary emisji z mocy prawa
Kiedy pomiary musi wykonać laboratorium akredytowane
Niezorganizowana emisja LZO
Emisja zorganizowana czy niezorganizowana
Standardy emisyjne – przepisy prawne
LZO – standardy emisyjne
LZO – opłaty za korzystanie ze środowiska
Roczny bilans LZO – sprawdzenie dotrzymywania standardów emisyjnych
LZO – pozwolenie czy zgłoszenie z uwagi na wprowadzanie do powietrza gazów z instalacji
Pozwolenie na emisję LZO do powietrza z powlekania samolotów, statków i pociągów
Redukcja LZO
Pytania i odpowiedzi | 3 komentarze »
Tagi: emisja, LZO, niezorganizowana, pomiary, standardy, zorganizowana
Od 5.09.2014 r. obowiązuje nowa lista instalacji IPPC wymagających pozwolenia zintegrowanego, zgodna z dyrektywą IED, określona w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 27 sierpnia 2014 r. w sprawie rodzajów instalacji mogących powodować znaczne zanieczyszczenie poszczególnych elementów przyrodniczych albo środowiska jako całości – Dz. U. z 2014 r. poz. 1169
Od 22.11.2014 r. obowiązuje rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 października 2014 r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów wielkości emisji oraz pomiarów ilości pobieranej wody – Dz. U. z 2014 r. poz. 1542
Od 20.04.2016 r. obowiązuje ustawa z dnia 13 kwietnia 2016 r. o systemach oceny zgodności i nadzoru rynku (Dz. U. poz. 542, z późn. zm.), która to obecnie określa warunki i tryb udzielania akredytacji laboratorium przez Polskie Centrum Akredytacji (PCA).
Natomiast w art. 147a POŚ pozostał stary przepis, że pomiar ma być przez akredytowane laboratorium w rozumieniu ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności (Dz. U. z 2016 r. poz. 655, z późn. zm.), w której już obecnie nie ma przepisów dotyczących akredytacji, gdyż zostały w niej uchylone.