Spójność opłat z PRTR
Pytanie: Czy dane stanowiące podstawę do wnoszenia opłat do organu ochrony środowiska powinny być spójne z danymi wykazanymi w sprawozdaniu PRTR? [R.B]
Odpowiedź: Dane dotyczące tego samego zagadnienia ale podawane w różnych sprawozdaniach powinny być ze sobą spójne, co moim zdaniem nie zawsze oznacza, że muszą być takie same, gdyż różnice mogą wynikać z uzasadnionych powodów, chociażby wynikających z różnych uwarunkowań prawnych dla poszczególnych sprawozdań.
Np. w sprawozdaniu PRTR podaje się uwolnienie (emisję) pyłu tylko w ilości powyżej 50 000 kg/rok i to wyłącznie dla PM10 (frakcja do 10 µm), a w opłatach uwzględnia się całość pyłu (wszystkie frakcje) i każdą jego ilość.
W przypadku danych związanych z emisją substancji do powietrza, uważam że zasada spójności powinna dotyczyć nie tylko opłat i PRTR. Spójne ze sobą powinny być dane we wszelkich sprawozdaniach (a naliczyłam ich aż 34), z których najczęściej wymagane to:
– półroczne wykazy dotyczące opłat za korzystanie ze środowiska, o których mowa w art. 286 POŚ, przekazywane do marszałka województwa i WIOŚ, w terminie do końca stycznia i lipca;
– roczne sprawozdania OS-1, o którym mowa w programie badań statystycznych statystyki publicznej (art. 18 [2]), przekazywane elektronicznie na portal sprawozdawczy GUS: www.stat.gov.pl, w terminie do końca stycznia;
– roczne raporty do KOBiZE, o którym mowa w art. 7 ust. 1 USZE, wprowadzane elektronicznie do Krajowej bazy w terminie do końca lutego;
– roczne sprawozdania PRTR, o których mowa w art. 236b ust. 1 POŚ, przekazywane do WIOŚ elektronicznie poprzez aplikację POL PRTR zamieszczoną na stronie Krajowego Rejestru Uwalniania i Transferu Zanieczyszczeń, w terminie do końca marca;
– roczne zweryfikowane raporty „CO2”, o których mowa w art. 62 UHE2, dostarczane w formie pisemnej i elektronicznej do KOBiZE, w terminie do końca marca.
Często duży problem mają więc ci, którzy poza wykazami opłatowymi zobowiązani są składać też inne sprawozdania, gdyż rozbieżności w danych mogą ich sporo kosztować, bo np.:
– wg art. 236d ust. 2 POŚ dotyczącego sprawozdania PRTR:
W przypadku niezapewnienia przez prowadzącego instalację jakości przekazywanych danych pod względem ich kompletności, spójności lub wiarygodności wojewódzki inspektor ochrony środowiska nakłada na prowadzącego instalację, w drodze decyzji, karę pieniężną w wysokości 5 000 zł
– wg art. 288 POŚ dotyczącego wykazu opłatowego:
Art. 288 1. Jeżeli podmiot korzystający ze środowiska: (…)
2) zamieścił w wykazie zawierającym informacje i dane o zakresie korzystania ze środowiska oraz o wysokości należnych opłat informacje lub dane nasuwające zastrzeżenia – marszałek województwa wymierza, w drodze decyzji, na podstawie własnych ustaleń lub wyników kontroli wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska, opłatę w wysokości stanowiącej różnicę pomiędzy opłatą należną a wynikającą z wykazu.
2. Marszałek województwa dokonuje ustaleń własnych na podstawie:
1) pomiarów dokonywanych przez organy administracji lub przez podmiot korzystający ze środowiska obowiązany do poniesienia opłat;
2) innych danych technicznych i technologicznych.
Tu trzeba przypomnieć o definicji z art. 3 pkt 21 POŚ:
Art. 3. Ilekroć w ustawie jest mowa o:
21) pomiarze – rozumie się przez to również obserwacje oraz analizy
Tak więc np. WIOŚ nałoży karę 5000 zł za sprawozdanie PRTR, w którym nie będzie substancji podanej w wykazach opłatowych (za I i II półrocze) w przypadku, gdy roczna jej ilość przekroczy próg, powyżej którego taką ilość należy podać w PRTR i jeżeli jej emisja jest z działalności objętej PRTR.
Jeżeli w wykazach opłatowych (za I i II półrocze) nie będzie podana np. emisja substancji wykazana w sprawozdaniu PRTR, to marszałek województwa wyda decyzję, w której ustali brakującą opłatę.
Uwaga. Od opłat i kar wniesionych nieterminowo należy uiścić odsetki za zwłokę jak od zaległości podatkowych.
Sprawy rozbieżności między wykazami opłatowymi a innymi sprawozdaniami znalazły się w sądach administracyjnych, co świadczy o tym, że nie są to proste zagadnienia.
Główny problem moim zdaniem to brak oficjalnych wskaźników emisji dla poszczególnych procesów. Sytuację poprawi rozporządzenie MŚ w sprawie sposobów ustalania wielkości emisji dla poszczególnych rodzajów instalacji, które może być wydane na podstawie art. 7 ust. 4 USZE. Poza tym tak duża liczba sprawozdań (maksymalnie jest ich 34, ale nie wszystkich dotyczą) w zakresie emisji substancji do powietrza powoduje nie tylko spore obciążenie podmiotów tą sprawozdawczością, ale też spore ryzyko, że przekazywane dane pomimo starań nie będą spójne.
Uwaga. Jeżeli chodzi o sprawozdanie PRTR i opłaty, to oprócz uwolnień zanieczyszczeń do powietrza należy zwrócić też uwagę na spójność podawanych rodzajów i ilości uwalnianych zanieczyszczeń w ściekach. Ponadto sprawozdanie PRTR w zakresie odpadów transferowanych poza zakład powinno być spójne w kartami ewidencji odpadów i kartami przekazania odpadów dla danego roku.
Podstawa prawna
[1] Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (POŚ) – Dz. U. Nr 25/2008 r., poz. 150, ze zm. – art. 3, 286
[2] Ustawa z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej – Dz. U Nr 88/1995 r., poz. 439, ze zm. – art. 7, 18, 31
[3] Ustawa z dnia 17 lipca 2009 r. o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji (USZE) – Dz. U. Nr 130/2009 r., poz. 1070, ze zm. – art. 7
[4] Ustawa z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (UHE2) – Dz. U. Nr 122/2011 r., poz. 695 – art. 62
Tematy powiązane
Emisje do powietrza – sprawozdawczość podmiotów
Sprawozdanie PRTR do KRUiTZ
Kiedy złożyć pierwszy raport do KOBiZE?
Emisja CO2 w sprawozdaniach
CO2 – będzie nowa ustawa
Pytania i odpowiedzi | 1 Komentarz »
Tagi: CO2, KOBiZE, opłaty, OS-1, PRTR, raport, spójność, sprawozdanie, wykazy
Podchodząc do problemu na logikę odpowiedź na postawione pytanie powinna być twierdząca. Jednak mam wrażenie że nikt nie jest zainteresowany aby powstał system spójny i jednolity. Była szansa aby taki system powstał wraz z ustawą o systemie zarzàdzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji1, niestety ostatnia nowelizacja POŚ odłożyła w czasie ujednolicenie. Aby system mógł być jednolity, jednolity musi być sposób monitoringu (standaryzacja metod pomiarowych i wskaźników emisyjnych). A właśnie tym nie są zainteresowane ani MŚ, ani KOBIZE, ani Marszałkowie. Wszyscy boją się ruszyć tematu bo jest „śmierdzący”, i nikt może nie być zadowolony gdy zostanie ruszony