Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach dla instalacji do przerobu kopalin

Pytanie: Czy firma kamieniarska powinna zostać zaliczona do przedsięwzięc jako instalacja do przerobu kopalin? Firma kamieniarska (wytwarzająca nagrobki) została potraktowana na etapie postępowania w sprawie o wydanie decyzji o warunkach zabudowy jako przedsięwzięcie mogące znacząco oddziaływać na środowisko – instalacja do przerobu kopalin, co skutkowało zawieszeniem postępowania do czasu uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Moim zdaniem organ popełnił błąd, ponieważ jest to obróbka surowca, a nie przeróbka kopaliny (po jej wydobyciu; porzez wzbogacanie np. segregowanie, zagęszczanie itp. czym zajmuje się mineralurgia). Tym bardziej,że w poprzednim rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływac na środowisko … – przerób kopalin występował łącznie z wydobyciem kopaliny metodą podziemną, a jeszcze we wcześniejszym wymieniany był jako przedsięwzięcie „w geologii i górnictwie”. [A.Z.]

Odpowiedź: Gdyby firmę kamieniarską wytwarzającą nagrobki należało zaliczyć do „instalacji do przerobu kopalin”, to moim zdaniem analogicznie do takich samych instalacji należałoby zaliczyć np. zakład jubilerski wytwarzający biżuterię z kopalin takich jak metale szlachetne czy kamienie szlachetne i ozdobne.

Do wniosku o wydanie decyzji o warunkach zabudowy należy dołączyć decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach (DOŚU), gdy planowaną „instalację do przerobu kopalin” kwalifikuje się wg rozporządzenia w sprawie przedsięwzięć [1] do:

– przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko
na podstawie § 2 ust. 1 pkt 26 jako:

instalacje do przerobu kopalin w ilości nie mniejszej niż 100 000 m³ na rok

lub do

– przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko
na podstawie § 3 ust. 1 pkt 39 jako:

instalacje do przerobu kopalin inne niż wymienione w § 2 ust. 1 pkt 26

Z powyższego wynika, że każda planowana „instalacja do przerobu kopalin” wymaga DOŚU. Jednak rozporządzenie [1] nie precyzuje, co należy rozumieć przez przerób kopalin. Prawo geologiczne i górnicze też tego nie definiuje.

Może pomocna będzie tu tabela zbieżności rozporządzenia w sprawie przedsięwzięć (na etapie jego projektu) z treścią załączników I i II dyrektywy 85/337/EWG, którą wdraża to rozporządzenie. Wg tej tabeli „instalacje do przerobu kopalin” przypisane są do kamieniołomów i kopalni (a więc do przemysłu wydobywczego) wymienionych w dyrektywie, natomiast wg uzasadnienia do rozporządzenia (na etapie jego projektu) wyjaśniono, że:

wydzielono instalacje do przerobu kopalin, tak aby przepis nie dotyczył wyłącznie instalacji do przerobu kopalin wydobywanych metodą podziemną

Może pomocne mogą też tu być definicje ustawy o odpadach wydobywczych (art. 3 ust. 1 UOW):

10) przeróbka – procesy mechaniczne, fizyczne, biologiczne, termiczne i chemiczne, a także połączenie tych procesów, którym są poddane wydobyte kopaliny, prowadzone w celu przygotowania ich do wykorzystania, w tym zmiana ich objętości, klasyfikacja, rozdzielanie i ługowanie, a także ponowna przeróbka poprzednio odrzuconych odpadów, z wyłączeniem procesów wytapiania, produkcyjnych procesów termicznych (innych niż wypalanie wapienia) i procesów metalurgicznych

7) odpady wydobywcze – odpady pochodzące z poszukiwania, rozpoznawania, wydobywania, przeróbki i magazynowania kopalin ze złóż

Na podstawie powyższego uważam, że do „instalacji do przerobu kopalin” wymienionych w rozporządzeniu o przedsięwzięciach [1] należy kwalifikować wyłącznie instalacje przeróbki kopalin w zakładach górniczych prowadzone w celu przygotowania kopalin do ich dalszego wykorzystania, a odpady z tej przeróbki podlegają specustawie (UOW) dotyczącej wyłącznie takich odpadów.

Natomiast dalsze wykorzystanie kopalin (przeróbka, obróbka…) też może być kwalifikowane wg rozporządzenia [1] do przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, ale do innych przedsięwzięć niż „instalacje do przerobu kopalin”, np. w przypadku instalacji do prażenia i spiekania rudy żelaza, koksowni, rafinerii …

Mając powyższe na uwadze uważam, że wytwarzanie nagrobków w firmie kamieniarskiej nie powinno być zaliczane do przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko jako „instalacja do przerobu kopalin”, tym samym nie może być z tego tytułu wymagana DOŚU, a odpady wytworzone przy obróbce kamieniarskiej nie podlegają UOW.

Podstawa prawna

[1] Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko – Dz. U. Nr 213/2010 r., poz. 1397
[2] Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (UOOŚ) – Dz. U. Nr 199/2008 r., poz. 1227, ze zm. – art. 71, 72
[3] Ustawa z dnia 10 lipca 2008 r. o odpadach wydobywczych (UOW) – Dz. U. Nr 138/2008 r., poz. 865, ze zm. – art. 3