Pozwolenie a pył PM2,5
Dyrektywa CAFE, wprowadzająca m.in. normy dla pyłu zawieszonego PM2,5 w powietrzu, została wdrożona do POŚ przez ustawę [2] nowelizującą (tzw. czyszczącą albo zmieniającą). Zmiany te wprowadzone do POŚ w większości obowiązują od 28.05.2012 r., m.in.:
Art. 3. Ilekroć w ustawie jest mowa o:
31a) pułapie stężenia ekspozycji – rozumie się przez to poziom substancji w powietrzu wyznaczony na podstawie wartości krajowego wskaźnika średniego narażenia, w celu ograniczenia szkodliwego wpływu danej substancji na zdrowie ludzi, który ma być osiągnięty w określonym terminie; pułap stężenia ekspozycji jest standardem jakości powietrza
34) standardzie jakości środowiska – rozumie się przez to poziomy dopuszczalne substancji lub energii oraz pułap stężenia ekspozycji, które muszą być osiągnięte w określonym czasie przez środowisko jako całość lub jego poszczególne elementy przyrodnicze
Dzisiaj zostały ogłoszone w Dzienniku Ustaw nowe rozporządzenia do POŚ wdrażające te przepisy CAFE, które nie są regulowane do końca ustawą, a dotyczą:
- programów ochrony powietrza oraz planów działań krótkoterminowych (poz. 1028),
- sposobu obliczania wskaźników średniego narażenia oraz sposobu oceny dotrzymania pułapu stężenia ekspozycji (poz. 1029),
- krajowego celu redukcji narażenia (poz. 1030),
- poziomów niektórych substancji w powietrzu (poz. 1031),
- dokonywania oceny poziomów substancji w powietrzu (poz. 1032),
- zakresu i sposobu przekazywania informacji dotyczących zanieczyszczenia powietrza (poz. 1034).
Powyższe rozporządzenia wchodzą w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, a więc 3.10.2012 r., a odpowiednie dotychczasowe rozporządzenia tracą ważność.
Nowe rozporządzenie [4] określa m.in. standardy jakości środowiska w zakresie powietrza, którymi są poziomy dopuszczalne dla niektórych substancji w powietrzu oraz dla pyłu zawieszonego PM2,5 pułap stężenia ekspozycji. Poziomy dopuszczalne, inaczej niż w dotychczasowym rozporządzeniu, są teraz jednakowe dla całego kraju bez zaostrzania dla uzdrowisk i obszarów ochrony uzdrowiskowej. Jest to zgodne z dyrektywą CAFE oraz ze zmienionym art. 86 POŚ będącym delegacją ustawową do wydania tego rozporządzenia.
Po raz pierwszy dla pyłu zawieszonego PM2,5 rozporządzenie [4] określa (zgodnie z dyrektywą CAFE) standardy jakości środowiska:
– poziom dopuszczalny średnioroczny w wysokości:
– 27 µg/m3 w roku 2012
– 26 µg/m3 w roku 2013 i 2014
– 25 µg/m3 od roku 2015
– 20 µg/m3 od roku 2020
– pułap stężenia ekspozycji w wysokości:
– 20 µg/m3 od roku 2015.
Ze względu na to, że pozwolenia na wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza oraz pozwolenia zintegrowane wydaje się na okres do 10 lat, moim zdaniem zasadne byłoby wykazanie obecnie we wniosku o takie pozwolenie, że dla pyłu zawieszonego PM2,5 stężenie średnioroczne nie przekracza standardu jakości środowiska w wysokości Da = 20 µg/m3, gdyż:
– wg art. 144 ust. 2 POŚ:
2. Eksploatacja instalacji powodująca wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza, (…) nie powinna, z zastrzeżeniem ust. 3, powodować przekroczenia standardów jakości środowiska poza terenem, do którego prowadzący instalację ma tytuł prawny.
– wg art. 186 pkt 3 POŚ:
Organ właściwy do wydania pozwolenia odmówi jego wydania, jeżeli:
3) eksploatacja instalacji powodowałaby przekroczenie standardów jakości środowiska
W związku ze zmianami POŚ wprowadzonymi ustawą czyszczącą [2] nie wygasają z mocy prawa wydane przed 28.05.2012 r. pozwolenia, bo wg art. 8 [2]:
Pozwolenie na wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza, o którym mowa w art. 181 ust. 1 pkt 2 POŚ, lub pozwolenie zintegrowane, o którym mowa w art. 181 ust. 1 pkt 1 POŚ, wydane przed dniem wejścia w życie ustawy [2] (tj. przed 28.05.2012 r.) zachowują ważność przez okres, na który zostały wydane.
Uwaga. Mam jednak wątpliwość, co w takim razie w przypadku zmiany ww. pozwoleń i co z pozwoleniami wydanymi po tej dacie, ale przed wejściem w życie 3.10.2012 r. nowego rozporządzenia [4] normującego stężenia średnioroczne (Da) dla pyłu zawieszonego PM2,5? – czy pozwolenia są ważne? Czy organ OŚ powinien zastosować dla tych pozwoleń art. 195 ust. 1 pkt 2 POŚ:
1. Pozwolenie może zostać cofnięte lub ograniczone bez odszkodowania, jeżeli:
2) przepisy dotyczące ochrony środowiska zmieniły się w stopniu uniemożliwiającym emisję na warunkach określonych w pozwoleniu
Uwaga. Mam też wątpliwość, czy i jak uwzględniać pył zawieszony PM2,5 w obliczeniach rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń zgodnie z obecnie obowiązującą referencyjną metodyką modelowania poziomów substancji w powietrzu, określoną w załączniku nr 3 do rozporządzenia [5], jeżeli nie ma obecnie dla PM2,5 określonych w rozporządzeniu [5] wartości odniesienia uśrednionych dla 1 godziny (D1)? Ta metodyka referencyjna wymaga bowiem sprawdzenia, czy obliczone stężenia średnioroczne spełniają warunek Sa < = Da – R, ale jedynie wtedy, gdy wcześniejsze obliczenia stężeń 1-godzinnych wykazują, że Smm > 0,1 x D1. Obecnie dla PM2,5 nie jest określone D1, więc nie można wykazać, że Smm > 0,1 x D1. Czy więc zgodnie z metodyką referencyjną należy wykonywać obliczenia stężeń średniorocznych dla PM2,5?
Obecnie tło (R), jako aktualny stan jakości powietrza na podstawie danych z 2011 r., WIOŚ powinien już podawać wg nowych zasad, do czego zobowiązuje art. 9 [2].
Uwaga. Rozporządzenie [5] określające wartości odniesienia wydane jest na podstawie art. 222 POŚ, który przy wdrażaniu CAFE jednak nie został zmieniony. Tak więc wartości odniesienia mają być nadal określone inne dla obszarów ochrony uzdrowiskowej i inne dla pozostałego terenu kraju, a więc inaczej niż jest teraz określone jako dopuszczalne poziomy dla niektórych substancji w nowym rozporządzeniu [4].
Na koniec mam jeszcze wątpliwość, czy normowany w powietrzu (imisja) pył zawieszony PM10 i PM2,5, powinien być w pozwoleniach określających dopuszczalne emisje nazywany też „zawieszony”? Przecież pył w emitorze nigdy nie jest „zawieszony” tak jak w powietrzu, bo gdyby był, to nigdy by się z tego emitora nie wydostał do powietrza, czyli nie byłoby emisji takiego pyłu.
Poza tym widzę różną praktykę określania pyłu w pozwoleniach, co moim zdaniem nie powinno mieć miejsca i dlatego powinno być doprecyzowane w przepisach. W przypadku standardów emisyjnych w pozwoleniu powinien być wpisany „pył” i tak zwykle jest. W innych przypadkach bywa różnie, np. pozwolenie określa dopuszczalną emisję tylko dla „pyłu zawieszonego PM10” (a teraz będzie może i dla PM2,5) nawet wtedy gdy wiadomo, że większe frakcje pyłu też są emitowane. Bywa, że w pozwoleniu określona jest dopuszczalna emisja dla „pyłu” albo „pyłu ogółem” albo „pyłu całkowitego”, czasem z dodatkowym określeniem dopuszczalnej emisji np: „w tym pył zawieszony PM10” albo „w tym pył PM10”. Natomiast wiadomo, że zgodnie z metodyką referencyjną [6] pomiary emisji (w tym kontrolne WIOŚ) określają łączną wielkość emisji pyłu bez podziału na frakcje i tak określona emisja pyłu porównywana jest z dopuszczalną określoną w pozwoleniu.
Podstawa prawna
[1] Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (POŚ) – Dz. U. Nr 25/2008 r., poz. 150, ze zm.
[2] Ustawa z dnia 13 kwietnia 2012 r. o zmianie ustawy – Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw – Dz. U. z 2012 r. poz. 460
[3] Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/50/WE z dnia 21 maja 2008 r. w sprawie jakości powietrza i czystszego powietrza dla Europy (CAFE) – Dz. U. L 152/2008 r., str. 1, ze zm.
[4] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 sierpnia 2012 r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu – Dz. U. z 2012 r. poz. 1031
[5] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 26 stycznia 2010 r. w sprawie wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu – Dz. U. Nr 16/2010 r., poz. 87
[6] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 4 listopada 2008 r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów wielkości emisji oraz pomiarów ilości pobieranej wody – Dz. U. Nr 206/2008 r., poz. 1291
Tematy powiązane
Jest już ogłoszona dyrektywa IED – o emisjach przemysłowych
Wielkie zmiany POŚ
Wartości odniesienia – zaostrzone średnioroczne dla SO2
Definicja “instalacji” w przepisach z zakresu ochrony środowiska
“Tytuł prawny” w przepisach z zakresu ochrony środowiska
Kiedy emisja substancji do powietrza wymaga kompensacji?
Kłopotliwa kompensacja, gdy przekroczone są standardy jakości powietrza
Temat dnia | 4 komentarze »
Tagi: CAFE, powietrze, poziomy dopuszczalne, pozwolenie, pył PM2.5, standardy, wartości odniesienia
Policzyć średnioroczne można… Kryterium nie ma znaczenia, bo nie zakazuje przecież. Pytanie dotyczy kwestii pomiarów kontrolnych a jeszcze bardziej pomiarów „badawczych”, że tak się wyrażę, na podstawie których można by szacować (także określać wskaźniki) emisję do opracowań wszelkiego rodzaju (wnioski, raporty itp.). Już teraz problem z PM10 był – w trzy światy to rózni wykonawcy robili – jak im pasowało, a w przypadku odpylaczy to już nawet nie chce mi sie mówić, bo niewielu z nich potrafi policzyć skład frakcyjny emisji przy określonym składzie frakcyjnym unosu i skuteczności frakcyjnej odpylacza…
Dziwne.
Wydaje się, że rozporządzenie działa wstecz.
Rozporządzenie jest z 2012 roku, a marginesy tolerancji dla pyłu 2,5 są od 2010r.
W poprzednich rozporządzeniach pyłu 2,5 nie było więc wydaje się że jest to ewidentne działanie wstecz.
Dyrektywa CAFE powinna być wdrożona do 10.06.2010 r., stąd w rozporządzeniu [4] jest rok 2010 przy pyle PM2,5, co nie zmienia faktu, że rozporządzenie wchodzi w życie dopiero 3 października 2012 r.
„Policzyć średnioroczne można… Kryterium nie ma znaczenia, bo nie zakazuje przecież”
Oczywiście że można…ale w przypadku gdyby kryterium było dostępne i dawało wynik pozwalający na niewykonywanie pełnego zakresu obliczeń – nie ma problemu z analizą SaPM2.5 gdy RaPM2.5 > 25 lub gdy DaPm2.5-RaPM2.5 jest drastycznie małe.