Kara za wody chłodnicze

Pytanie: Czy za przekroczenie dopuszczalnej temperatury 35^oC dla wód pochłodniczych, określonej w pozwoleniu wodnoprawnym, WIOŚ może wymierzyć karę administracyjną? [R.B.]

Odpowiedź: Tak, WIOŚ może wymierzyć w drodze decyzji administracyjną karę pieniężną, ale nie na podstawie Prawa wodnego, lecz na podstawie Prawa ochrony środowiska, gdyż:

– wg art. 192 PW:

1. Kto bez wymaganego pozwolenia wodnoprawnego albo z przekroczeniem warunków określonych w pozwoleniu wodnoprawnym korzysta z wody lub wykonuje urządzenia wodne albo inne czynności wymagające pozwolenia wodnoprawnego
– podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny.

3. Przepisów ust. 1 nie stosuje się, jeżeli korzystanie z wód dotyczy wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi albo do urządzeń kanalizacyjnych.

– ale wg art. 298 POŚ:

1. Administracyjne kary pieniężne wymierza, w drodze decyzji, wojewódzki inspektor ochrony środowiska za:
2) przekroczenie określonych w pozwoleniach, o których mowa w art. 181 ust. 1 pkt 1 i 3, warunków dotyczących ilości ścieków, ich stanu, składu, minimalnej procentowej redukcji stężeń substancji w ściekach oraz masy substancji w odprowadzanych ściekach przypadającej na jednostkę masy wykorzystanego surowca, materiału, paliwa lub wytworzonego produktu;

– wg art. 299 POŚ:

1. Wojewódzki inspektor ochrony środowiska stwierdza przekroczenie lub naruszenie na podstawie:
1) kontroli, a w szczególności dokonanych w ich trakcie pomiarów lub za pomocą innych środków dowodowych;
2) pomiarów prowadzonych przez podmiot korzystający ze środowiska, obowiązany do dokonania takich pomiarów.

– w art. 274 POŚ jest definicja „stanu ścieków”:

8. Przez stan ścieków rozumie się temperaturę, odczyn, poziom sztucznych substancji promieniotwórczych i stopień rozcieńczenia ścieków eliminujący toksyczne oddziaływanie ścieków na ryby.

Po stwierdzeniu przekroczenia określonej w pozwoleniu wodnoprawnym dopuszczalnej temperatury 35 ^oC dla ścieków (wód chłodniczych) WIOŚ wydaje decyzję ustalającą dobową karę biegnącą (art. 300 POŚ).

W 2012 r. wg rozporządzenia [3] z uwzględnieniem aktualnych stawek z obwieszczenia [4] jednostkowa stawka kary za przekroczenie dopuszczalnej temperatury wprowadzanych ścieków, za jeden m³:

1) za ścieki, których temperatura przekracza dopuszczalną wielkość
o mniej niż 5 °C – wynosi 0,60 zł za każdy stopień przekroczenia;

2) za ścieki, których temperatura przekracza dopuszczalną wielkość
o 5 °C i więcej – wynosi 1,21 zł za każdy stopień przekroczenia.

Kara biegnąca naliczana jest przez WIOŚ do czasu ustania przekroczenia (stwierdzonego przez WIOŚ lub na wniosek podmiotu), po czym WIOŚ wydaje decyzję o wymierzeniu kary (łącznej) za ten okres. Jeżeli do końca danego roku przekroczenie nie ustało, to karę (łączną) wymierza za okres do końca roku, a od nowego roku musi być ustalona nowa kara biegnąca, gdyż zmienią się stawki. Wymiar kary biegnącej może być zmieniony na wniosek podmiotu (art. 301 POŚ), ale gdy okaże się, że przekroczenie jest wyższe niż we wniosku, to kara biegnąca będzie podwojona na 60 dni (art. 303 POŚ).

Uwaga. Mając na uwadze art. 192 ust. 3 PW i art 298 POŚ wnioskuję, że WIOŚ nie ma podstawy prawnej do nałożenia administracyjnej kary za przekroczenie warunków pozwolenia wodnoprawnego na wprowadzanie ścieków do urządzeń kanalizacyjnych, gdyż przywołany art. 181 ust. 1 POŚ dotyczy w pkt 1 pozwolenia zintegrowanego (w którym nie określa się warunków dla takich ścieków), a w pkt 3 dotyczy pozwolenia wodnoprawnego na wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi. Przypadek ten nie dotyczy jednak pozwolenia opisanego w pytaniu, gdyż w pozwoleniu wodnoprawnym na wprowadzanie ścieków do urządzeń kanalizacyjnych nie określa się warunków dotyczących stanu ścieków a więc dopuszczalnej temperatury.

Uwaga. Wg obowiązującej od 29.06.2006 r. (a więc próg nie jest zmieniony od 6 lat!) wersji art. 308 POŚ:

Wojewódzki inspektor ochrony środowiska nie wszczyna postępowania w sprawie wymierzenia kary, jeżeli przewidywana jej wysokość nie przekroczy 800 zł.

Podstawa prawna

[1] Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. – Prawo wodne (PW) – Dz. U. z 2012 r. poz. 145
[2] Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (POŚ) – Dz. U. Nr 25/2008 r., poz. 150, ze zm.
[3] Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie wysokości jednostkowych stawek kar za przekroczenie warunków wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi – Dz. U. Nr 260/2005 r., poz. 2177
[4] Obwieszczenie Ministra Środowiska z dnia 16 września 2011 r. w sprawie wysokości stawek kar za przekroczenie warunków wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi oraz za przekroczenie dopuszczalnego poziomu hałasu, na rok 2012 – M.P. Nr 94/2011 r., poz. 957