Właściwości odpadów

Właściwości fizyczne, chemiczne, biochemiczne i biologiczne odpadów należy podać we wniosku, ale dotyczy to wyłącznie wniosku o zezwolenie na składowanie odpadów pochodzących z procesów wytwarzania dwutlenku tytanu oraz z przetwarzania tych odpadów (art. 98 ust. 1 UO).

W innych przypadkach podanie tych danych moim zdaniem nie jest wymagane, chociaż organy wydające decyzje często wymagają obligatoryjnego podania takich danych dla wszystkich wnioskowanych rodzajów (kodów) odpadów określonych na podstawie katalogu odpadów [2] (np. 15 01 03 – Opakowania z drewna).

Gdy określenie rodzaju nie jest wystarczające do ustalenia zagrożeń dla środowiska, w tym dla ludzi, jakie dany odpad może powodować, to właściwy organ może wezwać do podania podstawowego składu chemicznego i właściwości odpadu na podstawie:

– art. 31 ust. 5 UO2 – w przypadku wniosku o wydanie zezwolenia na spalanie odpadów poza instalacjami i urządzeniami,

– art. 42 ust. 3 UO2 – w przypadku wniosku o wydanie zezwolenia na zbieranie odpadów lub zezwolenia na przetwarzanie odpadów.

Natomiast wniosek o wydanie pozwolenia na wytwarzanie odpadów powinien m.in. zawierać wg art. 184 ust. 2b pkt 2 POŚ:

2) wyszczególnienie rodzajów odpadów przewidzianych do wytwarzania,
z uwzględnieniem ich podstawowego składu chemicznego i właściwości;

i tak samo pozwolenie na wytwarzanie odpadów powinno m.in. zawierać wg art. 188 ust. 2b pkt 2 POŚ:

2) wyszczególnienie rodzajów odpadów przewidzianych do wytwarzania,
z uwzględnieniem ich podstawowego składu chemicznego i właściwości;

Gdyby ustawodawca chciał, aby we wniosku i w samym pozwoleniu na wytwarzanie odpadów podać dla każdego odpadu podstawowy skład chemiczny i właściwości, to przepis ten moim zdaniem powinien brzmieć: „wyszczególnienie rodzajów odpadów przewidzianych do wytwarzania, z podaniem ich podstawowego składu chemicznego i właściwości”. Z literalnego brzmienia obecnego przepisu moim zdaniem wynika, że skład i właściwości odpadów należy uwzględnić ustalając rodzaje (kody) odpadów, a nie podawać je wniosku i w pozwoleniu.
W POŚ nie ma analogicznych przepisów do tych z art. 31 i 42 UO2 dających organowi uprawnienia do wezwania o podanie podstawowego składu i właściwości odpadu.
Może mieć tu jednak zastosowanie art. 50 k.p.a., na podstawie którego organ może wezwać do złożenia niezbędnych dla danej sprawy wyjaśnień, które jednak nie powinny być uciążliwe.

Uważam, że „uwzględniać” to: „brać pod uwagę”, „kierować się”, a nie „podać” czy „określić”. Gdyby było inaczej, to w rozporządzeniu powinny być podane właściwości wymienionych w nim rodzajów odpadów, gdy w postawie prawnej do jego wydania jest zapis „uwzględniając …” tak jak np. w art. 30 ust. 5 UO2:

5. Minister właściwy do spraw środowiska określi, w drodze rozporządzenia, rodzaje odpadów oraz warunki ich odzysku w procesach odzysku R3, R5, R11 i R12 wymienionych w załączniku nr 1 do ustawy, poza instalacjami i urządzeniami, uwzględniając właściwości tych odpadów oraz możliwość bezpiecznego dla środowiska i zdrowia ludzi wykorzystania tych odpadów.

Uważam, że podawanie składu i właściwości nie powinno być wymagane, gdy rodzaj odpadu (kod) określony na podstawie katalogu odpadów [2] jednoznacznie mówi o charakterze odpadu (np. 16 06 01* – Baterie i akumulatory ołowiowe). Natomiast wezwanie do uzupełnienia opisu odpadu będzie uzasadnione, gdy rodzaj (kod) niewiele mówi poza określeniem źródła powstania odpadu poprzez wskazanie jedynie grupy i podrupy (np. 19 02 11* – Inne odpady zawierające substancje niebezpieczne), a wskazany sposób gospodarowania odpadem może być uzależniony od jego składu czy właściwości, np. wg art. 122 UO2 odpady ciekłe nie mogą być składowane.

Właściwości odpadów należy uwzględniać w gospodarce odpadami, bo wg UO2:

Art. 16. Gospodarkę odpadami należy prowadzić w sposób zapewniający ochronę życia i zdrowia ludzi oraz środowiska, w szczególności gospodarka odpadami nie może:
1) powodować zagrożenia dla wody, powietrza, gleby, roślin lub zwierząt;
2) powodować uciążliwości przez hałas lub zapach;
3) wywoływać niekorzystnych skutków dla terenów wiejskich lub miejsc o szczególnym znaczeniu, w tym kulturowym i przyrodniczym.

Art. 24.1. Transport odpadów odbywa się zgodnie z wymaganiami w zakresie ochrony środowiska oraz bezpieczeństwa życia i zdrowia ludzi, w szczególności w sposób uwzględniający właściwości chemiczne i fizyczne odpadów, w tym stan skupienia, oraz zagrożenia, które mogą powodować odpady …

Art. 25.1. Magazynowanie odpadów odbywa się zgodnie z wymaganiami w zakresie ochrony środowiska oraz bezpieczeństwa życia i zdrowia ludzi, w szczególności w sposób uwzględniający właściwości chemiczne i fizyczne odpadów, w tym stan skupienia, oraz zagrożenia, które mogą powodować te odpady …

Podstawa prawna

[1] Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (UO2) – Dz. U. z 2013 r. poz. 21, ze zm.
[2] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów – Dz. U. Nr 112/2001, poz. 1206; jest projekt nowego
[3] Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (POŚ) – Dz. U. z 2013 r. poz. 1232, ze zm.
[4] Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (k.p.a.) – Dz. U. z 2013 r. poz. 267, ze zm.