Sprawozdania odpadowe za 2013 rok

Obowiązki sprawozdawcze związane z odpadami reguluje kilka ustaw. Te podstawowe zawarte są w nowej ustawie o odpadach (UO2), ale ważne są też te zawarte w ustawach szczególnych m.in. UPROD, UOPAK, URP, USEE, UBA i UCZIP.Liczne sprawozdania, do których zobowiązują te ustawy, należy składać w cyklu rocznym albo półrocznym. Termin ich składania to najczęściej 15 marca albo 31 marca.

UO2 wprowadziła do tych ustaw zmiany, gdyż przewidziano elektroniczne składanie wszystkich sprawozdań odpadowych do BDO (Baza danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami). BDO ma być utworzona najpóźniej do 23.01.2016 r., a sprawozdania w cyklu rocznym będą składane do 15 marca. Pierwsze sprawozdania wprowadzane do BDO będą dopiero za rok 2015, a więc trzeba będzie wprowadzić do BDO do 15 marca 2016 r.

Natomiast za lata 2012-2014 sprawozdania (z pewnymi wyjątkami) składać należy według dotychczasowych zasad, gdyż zgodnie z przepisami przejściowymi UO2:

Art. 237. 1. Podmioty, o których mowa w art. 73 i art. 75, obowiązane przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy do sporządzania i składania:

1) zbiorczych zestawień danych o rodzajach i ilości odpadów, o sposobach gospodarowania nimi oraz o instalacjach i urządzeniach służących do odzysku i unieszkodliwiania tych odpadów – na podstawie art. 37 ust. 1 i 2 UO,

2) sprawozdań – na podstawie art. 4 ust. 5, art. 10 ust. 1 i 2 oraz art. 15 ust. 1 UPROD,

3) sprawozdań – na podstawie art. 7 ust. 1 i art. 9 ust. 3 UOPAK,

4) sprawozdań – na podstawie art. 15 ust. 1, art. 30 ust. 1 i art. 38 ust. 3 URP,

5) sprawozdań – na podstawie art. 24 ust. 1, art. 31 ust. 1, art. 51 ust. 1, art. 56 ust. 1 i art. 67 ust. 1 oraz wykazu zakładów przetwarzania, o którym mowa w art. 33 ust. 4 USEE,

6) sprawozdań – na podstawie art. 34 ust. 2, art. 35 ust. 1, art. 36 ust. 4, art. 37 ust. 6, art. 41 ust. 3, art. 59 ust. 3 i art. 64 ust. 5 UBA

– sporządzają i składają je, za lata 2012–2014, stosując przepisy dotychczasowe, z tym że ten, kto wbrew obowiązkowi, nie sporządza i nie przekazuje tych zbiorczych zestawień danych, sprawozdań lub wykazu zakładów przetwarzania lub wykonuje ten obowiązek nieterminowo lub niezgodnie ze stanem rzeczywistym podlega karze, o której mowa w art. 200 UO2.

2. Do złożonych zbiorczych zestawień danych i sprawozdań, o których mowa w ust. 1, stosuje się przepisy dotychczasowe.

Na stronie Ministerstwa Środowiska zamieszczono informacje dotyczące sprawozdań odpadowych, które należy złożyć odpowiedni za cały rok 2013 albo za II półrocze 2013 r. odpowiednio do 15 marca albo do 31 marca: Sprawozdania odpadowe – bliski termin

Ponadto MŚ w tabeli wykazuje kwartalny obowiązek sprawozdawczy odbierających odpady komunalne od właścicieli nieruchomości.
Przypomnieć trzeba, że wg art. 9n UCZIP powinni oni sprawozdania przekazywać wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta w terminie do końca miesiąca następującego po kwartale, którego dotyczy, a więc w tym roku do 31 stycznia, 30 kwietnia, 31 lipca i 31 października.
Na podstawie tych sprawozdań wójt, burmistrz lub prezydent miasta jest obowiązany wg art. 9q UCZIP do sporządzenia rocznego sprawozdania z realizacji zadań z zakresu gospodarowania odpadami komunalnymi i przekazania go marszałkowi województwa i WIOŚ do 31 marca roku następującego po roku, którego dotyczy.
Marszałek województwa weryfikuje te sprawozdania i na ich podstawie jest obowiązany wg art. 9s UCZIP do sporządzania rocznego sprawozdania z realizacji zadań z zakresu gospodarowania odpadami komunalnymi i przekazać Ministrowi Środowiska do 15 lipca roku następującego po roku, którego dotyczy.

W tabeli jednak moim zdaniem niewłaściwie podano, że zbierający sprzęt elektryczny i elektroniczny nadal ma składać sprawozdanie do GIOŚ na podstawie art. 40 USEE, gdyż ww. art. 237 ust. 1 pkt 5 UO2 pomija art. 40. Według odpowiedzi MŚ z 16.07.2013 r. też wynika, że zbierający sprzęt nie muszą składać sprawozdań do GIOŚ, a jedynie tak jak wszyscy zbierający mają obowiązek złożenia do marszałka województwa zbiorczego zestawienia danych.

Na stronie MŚ w 2012 r. podano edycyjne wzory:

– wzór zbiorczego zestawienia:
Wzór formularza do sporządzania i przekazywania zbiorczego zestawienia danych o rodzajach i ilości odpadów, o sposobach gospodarowania nimi oraz o instalacjach i urządzeniach służących do odzysku lub unieszkodliwiania odpadów

– wzór karty ewidencji odpadów (KEO) oraz wzór karty przekazania odpadów (KPO):
Wzór karty ewidencji odpadów

są one nadal aktualne do zbiorczych zestawień za lata 2012-2014 (art. 237 UO2) i do ewidencji odpadowej w tych latach (art. 236 UO2).

Uwaga. Po raz ostatni, w sprawozdaniu OŚ-OP1 składanym do 31.03.2014 r. z rozliczeniem za rok 2013 można uwzględnić całą uzyskaną w 2012 r. nadwyżkę masy odpadów opakowaniowych lub poużytkowych (opony, oleje smarowe) przekraczającą wymagany do uzyskania w roku 2012 poziom odzysku i recyklingu tych odpadów, gdyż 1.01.2014 r. art. 11a UPROD został uchylony przez UO2.
Jednak nadwyżkę uzyskaną w 2013 r. będzie można na podstawie art. 80 UGOPAK rozliczyć jeszcze w sprawozdaniu składanym w 2015 r. za 2014 r., ale tylko w wysokości nie większej niż 10% wymaganego poziomu w 2013 r.

Uwaga. W związku z przejściowym art. 73 UGOPAK obowiązującej od roku 2014, przejściowy art. 237 ust. 1 pkt 2 UO2 w zakresie sprawozdań z UPROD ma zastosowanie jedynie do obowiązków sprawozdawczych (oraz do zobowiązań z tytułu opłaty produktowej) za okres do dnia 31 grudnia 2013 r. Tym samym do obowiązków odzysku i recyklingu od roku 2014 r., a więc też do sprawozdań za rok 2014 składanych w roku 2015 nie będą już miały zastosowania wszystkie przepisy dotychczasowe UPROD, lecz:

– nowe przepisy wprowadzone przez UGOPAK, a więc dotyczące produktów w opakowaniach (m.in. nowe wymagane poziomy, opłata produktowa za niewykonanie obowiązku recyklingu dla opakowań razem – bo już jest wzór);

– zmienione przez UGOPAK przepisy UPROD, a więc dotyczące produktów o symbolach PKWiU wymienionych w załączniku 4a UPROD tj. opon (w tym od 2014 r. opon stosowanych w motocyklach i rowerach), olejów smarowych oraz od 2014 r. preparatów smarowych i płynów hydraulicznych hamulcowych.

Podstawa prawna

[1] Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (UO) – Dz. U. Nr 185/2010 r., poz. 1243, ze zm. – obowiązywała do 22.01.2013 r.
[2] Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (UO2) – Dz. U. z 2013 r. poz. 21, ze zm. – obowiązuje od 23.01.2013 r.
[3] Ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej (UPROD) – Dz. U. Nr 90/2007 r., poz. 607, ze zm.
[4] Ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (UOPAK) – Dz. U. Nr 63/2001 r., poz. 638, ze zm. -obowiązywała do końca 2013 r.
[5] Ustawa z dnia 20 stycznia 2005 r. o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji (URP) – Dz. U. z 2013 r. poz. 1162
[6] Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (USEE) – Dz. U. z 2013 r. poz, 1155
[7] Ustawa z dnia 24 kwietnia 2009 r. o bateriach i akumulatorach (UBA) – Dz. U. Nr 79/2009 r., poz. 666, ze zm.
[8] Ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (UCZIP) – Dz. U. z 2013 r. poz. 1399, ze zm.
[9] Ustawa z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (UGOPAK) – Dz. U. z 2013 r. poz. 888 – obowiązuje od 2014 r.