Koszmar składania sprawozdań odpadowych przez BDO
Do 15 marca trzeba było złożyć przez BDO sprawozdania 'odpadowe’. Chociaż sprawozdania przez ten system są już od pięciu lat, to nadal można mieć do BDO wiele do życzenia. Świadczy o tym chociażby wniesiona do MKiŚ petycja z dnia 4 marca 2024 w zakresie przepisów określających sprawozdawczość i obowiązki przedsiębiorcy wprowadzającego produkty w opakowaniach.
Uważam, że wszystkie zawarte w niej zarzuty dotyczące działania Bazy danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami (BDO) są słuszne i dawno powinny być uwzględnione.
Choć petycja dotyczy sprawozdania przez wprowadzającego produkty w opakowaniach, to problem dotyczy wielu innych. Przytaczam z tej petycji słuszne uwagi dotyczące składania sprawozdania przez BDO:
- po odszukaniu w portalu BDO zakładki ‘Sprawozdania o produktach, opakowaniach i o gospodarowaniu odpadami z nich powstającymi’ trzeba znaleźć właściwe formularze do wypełnienia (jest 6 działów zwierających 43 tabele, każda tabela ma kilkadziesiąt pól);
- w danym formularzu odpowiednie wartości nie są sumowane, trzeba je sumować ręcznie, dane nie są też przenoszone do innych formularzy, w których powinny zostać uwzględnione, trzeba je przepisywać;
- wypełniając formularz trzeba samemu obliczyć odpowiednie wartości opłaty produktowej mnożąc określoną ilość wprowadzonych produktów przez ustalone rozporządzeniami wartości (wymaganych do osiągnięcia poziomów oraz stawek opłaty), gdyż formularz nie pobiera ich automatycznie z aktualnych rozporządzeń;
- opłatę należy wnieść na odpowiednie konto w odpowiednim urzędzie marszałkowskim, ale należy samemu odszukać odpowiedni numer konta, bo po wypełnieniu formularza nie pojawia się ekran z kwotą do zapłaty i nr rachunku z możliwością dokonania przelewu;
- w przypadku korzystania z pomocy de minimis trzeba dołączyć do sprawozdania dodatkowe dokumenty (formularz informacji przedstawianych przy ubieganiu się o pomoc de minimis – 7 stron oraz oświadczenie o nieprzekroczeniu progu pomocy), które należy dołączyć w formacie pdf do formularza BDO; dokumenty są dwa, a pole umożliwiające dołączenie pliku jedno; w oświadczeniu trzeba podać ilość pomocy otrzymanej w ramach de minimis, mimo że jest publiczny rejestr tej pomocy i zdawałoby się, że taki interaktywny formularz sam mógłby sprawdzić, czy z tej pomocy można w danym przypadku skorzystać czy nie.
Dodam, że:
– nie tylko przedsiębiorcy nie nadążają za zmianami przepisów, bo w BDO też nie są aktualne instrukcje i filmiki instruktarzowe;
– aktualne formularze (w Excelu) do pomocy de minimis z edycyjnymi polami nie jest łatwo znaleźć, Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów podaje je tu: https://uokik.gov.pl/search?q=pomoc+de+minimis (m.in. do pomocy de minimis udzielanej na warunkach określonych w rozporządzeniu Komisji (UE) nr 1407/2013);
– jeżeli w jednym pliku w Wordzie napiszesz oświadczenie o nieprzekroczeniu progu pomocy i wkleisz do treści wypełniony ‘Formularz informacji przedstawianych przy ubieganiu się o pomoc de minimis’, to możesz ten plik podpisać elektronicznie np. ‘podpisem zaufanym’, zapisać go w PDF i w takiej formie dołączyć w BDO do sprawozdania jako jeden załącznik (Oświadczenie i Formularz);
– sprawozdanie składa się poprzez BDO marszałkowi województwa, ale system BDO nie podpowiada, który jest właściwy w zależności od tego, które tabele się wypełnia.
Co roku do 15 marca podmioty wymienione w art. 73 i art. 75 UO2 muszą złożyć za pośrednictwem indywidualnego konta w BDO roczne sprawozdania 'odpadowe’ właściwemu marszałkowi województwa, który określony jest w art. 76 UO2.
Do terminu złożenia sprawozdania stosuje się art. 57 § 4 i 5 k.p.a., a więc jeżeli 15 marca wypadnie na dzień uznany ustawowo za wolny od pracy lub na sobotę, to termin upływa następnego dnia po takich dniach, a że sprawozdanie jest przekazywane elektroniczne, to termin jest zachowany, jeżeli przed jego upływem otrzymasz z BDO urzędowe poświadczenie odbioru (UPO).
Za niezłożenie sprawozdania grozi wg art. 180a UO2 kara grzywny (WIOŚ może dać mandat do 500 zł, albo skierować do sądu – kara do 5000 zł).
Wg art. 78 UO2, obowiązek sporządzenia sprawozdań przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, za który sprawozdania należało sporządzić. Tak też długo należy przechowywać dokumenty, na podstawie których są sporządzane sprawozdania.
’Roczne sprawozdania o produktach, opakowaniach i o gospodarowaniu odpadami z nich powstającymi’ na podstawie art. 73 ust. 1 UO2, do którego odwołują się odrębne ustawy w zakresie obowiązku sprawozdawczego, sporządza do 15 marca:
1) wprowadzający opakowania oraz eksportujący opakowania (art. 45 ust. 1 pkt 1 i 2 UGOPAK)
2) wprowadzający produkty w opakowaniach, eksportujący i dokonujący wewnątrzwspólnotowej dostawy produktów w opakowaniach (art. 19 ust. 6, art. 45 ust. 1 pkt 3, 4 i 5 UGOPAK)
2a) przedsiębiorca prowadzący jednostkę handlu detalicznego lub hurtowego, w której są oferowane torby na zakupy z tworzywa sztucznego, objęte opłatą recyklingową, o której mowa w art. 40a UGOPAK (art. 73 ust. 1 pkt 2a UO2)
2b) przedsiębiorcy, o których mowa w art. 3b ust. 1 i 2 UPROD, tj. prowadzący handel, gastronomię lub urządzenia vendingowe obowiązani do pobrania od klientów opłaty za jednorazowe kubki i pojemniki (art. 3h ust. 3 UPROD)
3) przedsiębiorca wprowadzający do obrotu produkty, o których mowa w UPROD, tj. opony, oleje i preparaty smarowe wymienione w załączniku nr 4a, produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych wymienione w załącznikach nr 6, 9 i 10 oraz autoryzowany przedstawiciel, o którym mowa w art. 8a ust. 1 (art. 15 UPROD)
4) wprowadzający pojazdy tj. pojazdy samochodowe zaliczone do kategorii M1 lub N1 lub motorowery trójkołowe zaliczone do kategorii L2e (art. 15 URP)
5) wprowadzający sprzęt elektryczny i elektroniczny lub autoryzowany przedstawiciel (art. 85 pkt 1 i 2 USEE2)
6) wprowadzający baterie lub akumulatory (art. 34 ust. 2, 35, 36 ust. 4, 37 ust. 6, 41 ust. 3 UBA)
7) podmiot reprezentujący prowadzący system kaucyjny dla opakowań (art. 40o, 45b UGOPAK).
Powyżej wymieniony przedsiębiorca składając sprawozdanie najpierw musi w dziale I zaznaczyć kwadrat odpowiedni dla danego sprawozdania, następnie wybrać właściwy dział do sporządzenia sprawozdania, a w nim odpowiednie tabele:
Dział I – Dane identyfikujące podmiot sporządzający sprawozdanie i informacje o przekazywanych danych
Dział II – Opakowania (UGOPAK)
Dział III – Produkty (UPROD)
Dział IV – Informacja o wprowadzonych pojazdach oraz sieci zbierania pojazdów (URP)
Dział V – Sprzęt elektryczny i elektroniczny oraz zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny (USEE2)
Dział VI – Baterie i akumulatory (UBA)
Zakres tych sprawozdań został określony w art. 73 ust. 2 UO2. Natomiast w art. 74 i 74a UO2 określony jest zakres sprawozdań, które składa organizacja odzysku (UPROD), organizacja odzysku sprzętu elektrycznego i elektronicznego (USEE2), organizacja odzysku opakowań (UGOPAK) oraz organizacja samorządu gospodarczego reprezentująca wprowadzających produkty w opakowaniach, którzy przystąpili do porozumienia z marszałkiem województwa (UGOPAK).
Oprócz złożenia sprawozdania należy pamiętać o wniesieniu wymaganej opłaty w określonym terminie (są różne terminy), gdyż od nieterminowych naliczane są odsetki jak od zaległości podatkowych na zasadach określonych w Ordynacji podatkowej.
‘Roczne sprawozdanie o wytwarzanych odpadach i o gospodarowaniu odpadami’ na podstawie art. 75 ust. 1 UO2 sporządza do 15 marca:
1) wytwórca obowiązany do prowadzenia ewidencji odpadów;
2) prowadzący działalność polegającą na gospodarowaniu odpadami, z wyłączeniem prowadzącego odbieranie odpadów komunalnych, w zakresie:
a) zbierania odpadów,
b) przetwarzania odpadów
– obowiązany do prowadzenia ewidencji odpadów;
3) podmiot prowadzący działalność polegającą na wydobywaniu odpadów ze składowiska odpadów lub ze zwałowiska odpadów, na podstawie zgody na wydobywanie odpadów lub decyzji zatwierdzającej instrukcję prowadzenia składowiska odpadów w fazie poeksploatacyjnej.
Zakres tych sprawozdań został określony w art. 75 ust. 2 UO2.
PODSTAWA PRAWNA
UO2 – Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach
UPROD – Ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej
URP – Ustawa z dnia 20 stycznia 2005 r. o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji
UBA – Ustawa z dnia 24 kwietnia 2009 r. o bateriach i akumulatorach
UGOPAK – Ustawa z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi
USEE2 – Ustawa z dnia 11 września 2015 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym
k.p.a. – Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego
Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa
Temat dnia | 1 Komentarz »
Tagi: baterie i akumulatory, BDO, odpady, oleje i preparaty smarowe, opakowania, opony, opłata produktowa, przetwarzanie odpadów, sprawozdania, sprzęt elektryczny i elektroniczny, SUP, tworzywa sztuczne, wraki, wytwarzanie odpadów, zbieranie odpadów
Zobacz, Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa /nr 11/ poruszyła temat BDO:
Pytanie: 'Dochodzą do mnie sygnały z urzędów marszałkowskich, że bardzo słabo działa BDO, jest bardzo słaba funkcjonalność systemu BDO. Są po prostu problemy z raportowaniem danych. Czy ten system jest modyfikowany? Czy coś w tej sprawie ministerstwo zrobiło?’
Odpowiedź: 'Łukasz Turowski, Departament Gospodarki Odpadami. W bieżącym roku planowany jest dalszy rozwój systemu BDO. Jest to jedno z kluczowych narzędzi, instrumentów zarówno dla administracji samorządowej, jak i organów kontrolnych, ale też wszystkich użytkowników, posiadaczy odpadów, którzy pracują w sektorze gospodarki odpadami.
W tym roku, tak jak zostało to poruszone w pytaniu, główny nacisk będzie kładziony właśnie na rozwój modułu raportowego. Priorytetem jest udostępnienie tego modułu w tym roku wszystkim podmiotom i jednostkom administracji publicznej. Będzie się to odbywało stopniowo i w pierwszej kolejności będą udostępniane raporty tzw. Predefiniowane, czyli te, które najczęściej są zgłaszane przez użytkowników, zarówno tych ze stron administracji, jak i ze strony posiadaczy odpadów. Dodatkowo również w 2024 r. planowany jest rozwój modułu zarządzania kontem, co też jest odpowiedzią na postulaty przedsiębiorców.’