Pozwolenie na emisję LZO do powietrza z powlekania samolotów, statków i pociągów
W niektórych przypadkach nie trzeba dotrzymywać standardów emisyjnych lotnych związków organicznych (LZO), ale wówczas należy stosować tzw. warunek planu obniżenia emisji albo plan obniżenia emisji. Dotyczy to m.in. instalacji, w których prowadzony jest proces malowania wielkogabarytowych produktów, a emisja LZO z tego procesu z przyczyn technologicznych nie może odbywać się w sposób zorganizowany poprzez system mechanicznej wentylacji miejscowej (przed 1.07.2012 r. dotyczy to też systemu mechanicznej wentylacji ogólnej). Reguluje to obecnie nowe rozporządzenie w sprawie standardów emisyjnych z instalacji [1]:
– w załączniku nr 7 zdefiniowano powlekanie i powłokę:
Powlekanie – proces, w którym następuje jednorazowe lub wielokrotne nałożenie powłoki
Powłoka oznacza każdą mieszaninę, łącznie ze wszystkimi rozpuszczalnikami organicznymi lub mieszaninami zawierającymi rozpuszczalniki organiczne niezbędnymi do jej właściwego zastosowania, którą nakłada się na powierzchnię w celu nadania jej efektu dekoracyjnego, ochronnego lub innego efektu funkcjonalnego
– § 38 ust. 1 daje możliwość odstępstwa od stosowania standardów LZO dla procesu „Inny rodzaj powlekania metali, tworzyw sztucznych, tkanin, włókien, folii lub papieru” określonych dla łącznego zużyciu LZO we wszystkich instalacjach w zakładzie, w których prowadzony jest ten proces, w wysokości: Z > 5 Mg/rok, a § 37 ust. 1 pkt 1 i 2 określa warunki tego odstępstwa:
§ 38. 1. Przepisu § 33 ust. 1 nie stosuje się do instalacji, w których prowadzi się proces wymieniony w tabeli 1 lp. 11 załącznika nr 8 do rozporządzenia, jeżeli wprowadzanie do powietrza LZO z tych instalacji nie może odbywać się w sposób zorganizowany, w szczególności do powlekania samolotów, statków i pociągów. W takim przypadku stosuje się warunek planu obniżenia emisji albo plan obniżenia emisji, o których mowa w § 37.
§ 37. 1. Przepisu § 33 nie stosuje się do instalacji, w których nie są dotrzymywane standardy emisyjne, ale dla których:
1) spełniony jest warunek planu obniżenia emisji określony w załączniku nr 9, albo
2) prowadzący instalacje opracuje inny plan obniżenia emisji, którego realizacja zapewni spełnienie warunku obniżenia emisji równoważnego temu, które zostałoby osiągnięte przy zastosowaniu standardów emisyjnych.
2. Równoważne obniżenie emisji, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, z instalacji nowych, które zostaną oddane do użytkowania, powinno nastąpić z dniem oddania instalacji do użytkowania.
3. W terminie 2 miesięcy od zakończenia każdego roku objętego planem obniżenia emisji przedkłada się organowi ochrony środowiska właściwemu do wydania pozwolenia na wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza albo pozwolenia zintegrowanego i ministrowi właściwemu do spraw środowiska sprawozdanie dotyczące poprzedniego roku, zawierające odpowiednio:
1) sprawdzenie spełnienia warunku planu obniżenia emisji określonego w załączniku nr 9 do rozporządzenia albo
2) rozliczenie planu obniżenia emisji, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, w tym roczny bilans masy LZO.4. Przepisów ust. 1 nie stosuje się do LZO, o których mowa w § 36.
Odstępstwo to od stosowania standardów LZO nie dotyczy LZO wymienionych w § 36 a więc określonych jako substancje:
1) rakotwórcze kategorii 1 lub 2 z przypisanym zwrotem R45 lub R49,
2) mutagenne kategorii 1 lub 2 z przypisanym zwrotem R46,
3) działające szkodliwie na rozrodczość, kategorii 1 lub 2 z przypisanym zwrotem R60 lub R61,
4) rakotwórcze kategorii 3 z przypisanym zwrotem R40 lub R68
Na podstawie powyższych przepisów uważam więc, że jeżeli w danej instalacji dla procesu powlekania (tabela 1 lp. 11 załącznika nr 8 do rozporządzenia [1]) stosuje się § 38 i § 37 albo tylko § 37 rozporządzenia [1], to w ogóle nie należy stosować standardów emisyjnych S1 i S2 dla tego procesu, a więc w pozwoleniu dla tej instalacji emisja z tego procesu powinna być określona w kg/h.
Wprawdzie § 37 i 38 rozporządzenia mówi o instalacji, ale uważam, że można by je rozpatrywać w aspekcie „źródeł”. Np. niektóre źródła powlekania mogłyby w pozwoleniu mieć określone standardy LZO S1 i S2 (koniecznie oba), a niektóre źródła korzystałyby ze zwolnienia na podstawie spełnienia „warunku” dla nich i w pozwoleniu określone miałyby dopuszczalne emisje poszczególnych substancji ze źródła tylko w kg/h. Natomiast dla całej instalacji emisja byłaby w Mg/rok (łączna ze wszystkich źródeł).
„Plan obniżenia emisji”, który należy opracować dla danej instalacji w przypadku określonym w § 37 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia [1], powinien moim zdaniem określać sposób oraz termin, w jakim zostanie obniżenie emisji do takiej wielkości, jaka byłaby przy zastosowaniu standardów emisyjnych. Przy czym nowe rozporządzenie [1] nie narzuca tu żadnych terminów dla eksploatowanych już instalacji (tak jak to miało miejsce w poprzednio obowiązującym rozporządzeniu). Uważam, że plan obniżenia emisji i termin określony w planie powinien być tak uzasadniony (np. względami technicznymi, ekonomicznymi …), aby był przekonujący dla organu wydającego pozwolenie. Plan (wymagane działania) i termin jego realizacji powinny znaleźć się w pozwoleniu na emisję LZO dla danej instalacji zgodnie z art. 188 ust. 3 pkt 3 POŚ:
3. Pozwolenie może określać, o ile przemawiają za tym szczególne względy ochrony środowiska: (…)
3) wymagane działania, w tym wyszczególnienie środków technicznych mających na celu zapobieganie lub ograniczanie emisji, a jeżeli działania mają być realizowane w okresie, na który jest wydane pozwolenie – również termin realizacji tych działań
Natomiast w przypadku, o którym mowa w § 37 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia [1], moim zdaniem należy jedynie wykazać dla danej instalacji, że już jest spełniony warunek planu obniżenia emisji określony w załączniku nr 9 do rozporządzenia [1], czyli że rzeczywista roczna emisja LZO do powietrza z danego procesu nie jest większa od emisji „E” obliczonej zgodnie z tym załącznikiem. Przy czym przepisy nie wymagają, aby określać ten plan, więc moim zdaniem wystarczający jest opis stanu istniejącego dotyczącego źródeł emisji, w tym stosowanych powłok (farb, lakierów, rozpuszczalników, utwardzaczy …) i ich składu i rocznych ilości.
W obu przypadkach prowadzący instalację powinien w terminie 2 miesięcy od zakończenia każdego roku objętego planem obniżenia emisji przedkładać odpowiednie sprawozdanie organowi wydającemu pozwolenie i Ministrowi Środowiska. Moim zdaniem w tym przypadku nie ma przeszkód, aby ten obowiązek określony w § 37 ust. 3 rozporządzenia [1], wydanym na podstawie art. 145 POŚ, powtórzyć w pozwoleniu. Wtedy jednak w przypadku nieprzekazania sprawozdania traktowane będzie to jako naruszenie warunków pozwolenia (art. 351, 367 POŚ).
Inaczej jest obecnie moim zdaniem w przypadku powlekania np. statków, o którym mowa w § 38 rozporządzenia [1], gdyż należy stosować jedynie warunek planu obniżenia emisji albo plan obniżenia emisji, o których mowa w § 37 (a nie cały paragraf jak było w poprzednim rozporządzeniu), a więc obecnie nie wynika z rozporządzenia [1], że w takim przypadku też należy przekazywać co roku odpowiednie sprawozdanie. Obowiązek sprawozdawczy może jednak być określony odpowiednio w pozwoleniu na podstawie art. 188 ust. 3 pkt 5 POŚ.
Uważam, że jeżeli warunek z załącznika nr 9 do rozporządzenia [1] spełniony jest z osobna dla każdego źródła w danej instalacji, to spełniony jest tym bardziej dla całej instalacji. Z tym że warunek ten, którego spełnienie umożliwia odstąpienie od standardów emisyjnych, moim zdaniem należy sprawdzać dla całkowitej emisji LZO do powietrza a więc zorganizowanej i niezorganizowanej, jeżeli oba rodzaje emisji występują.
Podstawa prawna
[1] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 22 kwietnia 2011 r. w sprawie standardów emisyjnych z instalacji – Dz. U. Nr 95/2011 r., poz. 558 – § 37, 38, załącznik nr 9 – obowiązuje od 25.05.2011 r.
[2] Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (POŚ) – Dz. U. Nr 25/2008 r., poz. 150, ze zm. – art. 145, 181, 184, 188, 351, 367
Tematy powiązane
Standardy emisyjne – nowe rozporządzenie
Czy w 2011 r. nadal można stosować plan obniżenia emisji LZO?
LZO – standardy emisyjne
Nowości | 1 Komentarz »
Tagi: LZO, plan, pociągi, pozwolenie, samoloty, standardy, statki, warunek
Co do meritum nie będę komentował bo się zgadzam – bardzo ciekawy temat i problem, sam doświadczyłem w mojej praktyce i to nie powlekanie statków czy samolotów a typowych konstrukcji stalowych, tyle, że dość sporych rozmiarów…
Ale przyczepię się do sformułowania z początku materiału „nie trzeba dotrzymywać standardów emisyjnych”… To nie jest tak, ze nie trzeba. Bo trzeba tylko w ilości równoważnej, że tak się wyrażę, w przypadku kiedy nie ma możliwości wprowadzania emisji w sposób zorganizowany do powietrza.
I tyle ;-)