Pytanie: Posiadam piec do polimeryzacji farby proszkowej opalany gazem ziemnym. Do jakiego rodzaju instalacji to zaliczyć instalacje spalania paliw, czy do instalacji technologicznej? [P.R.]

Odpowiedź: Piec do polimeryzacji farby proszkowej opalany gazem ziemnym to instalacja technologiczna, a więc zgodnie z rozporządzeniem [2] i [3] należy zaliczyć do „instalacji innych niż energetyczne”.

Wiadomo, że podczas spalania zawsze wytwarza się ciepło, ale instalacje z procesem spalania paliwa różnie się kwalifikuje. Prawidłowa kwalifikacja instalacji jest ważna, gdyż wiąże się z przepisami dotyczącymi pozwoleń i zgłoszeń instalacji, a także z opłatami za korzystanie ze środowiska.

Tylko w przypadku, gdy ciepło za spalania paliwa w stacjonarnym urządzeniu jest przetworzone w tym urządzeniu wyłącznie na energię (cieplną, elektryczną, mechaniczną), to jest to tak zwana „instalacja energetyczna”. Zalicza się do niej m.in. kocioł wodny i parowy, turbinę gazową, silnik spalinowy, agregat prądotwórczy. Urządzenia te nie służą innym celom niż wytworzenie energii. Energia ta następnie może być wykorzystywana do różnych celów, również technologicznych.

Natomiast w przypadku spalania paliwa w urządzeniu stacjonarnym przeznaczonym do celów technologicznych jest to tak zwana „instalacja inna niż energetyczna”. Zalicza się do niej m.in. piec do polimeryzacji (wypalania) farby proszkowej, piec piekarniczy, piec kuzienny, suszarnię lakierniczą. Urządzenia te służą przede wszystkim innym celom niż wytworzenie energii, a wytworzona energia ze spalania paliwa wykorzystana jest w tym urządzeniu do uzyskania tych celów technologicznych.

Załącznik do rozporządzenia [2] określa: „Rodzaje instalacji, z których wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza nie wymaga pozwolenia, z uwzględnieniem skali działalności prowadzonej w instalacjach¹⁾”. Zgodnie z poz. 1 i 2 tego załącznika pozwolenia na wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza nie wymagają:

1. Instalacje energetyczne²⁾ — o nominalnej mocy cieplnej³⁾ do:
1) 5 MW — opalane węglem kamiennym;
2) 10 MW — opalane koksem, biomasą⁴⁾, olejem napędowym, olejem opałowym, benzyną, biopaliwami ciekłymi⁵⁾ lub …;
3) 15 MW — opalane paliwem gazowym⁵⁾ lub …

2. Instalacje inne niż energetyczne — o nominalnej mocy cieplnej³⁾ do 1 MW, opalane węglem kamiennym, koksem, biomasą⁴⁾, olejem napędowym, olejem opałowym, benzyną, biopaliwami ciekłymi⁵⁾, paliwem gazowym⁶⁾, z których:
1) wprowadzane do powietrza gazy lub pyły pochodzą wyłącznie ze spalania tych paliw lub
2) wprowadzane do powietrza gazy lub pyły pochodzące z prowadzonych w tych instalacjach procesów innych niż spalanie paliw nie powodują przekroczenia 10 % dopuszczalnych poziomów substancji w powietrzu albo 10 % wartości odniesienia, uśrednionych dla 1 godziny.

Odnośniki są wytłumaczone w objaśnieniach zamieszczonych w tym załączniku, m.in.:

1) Parametry tego samego rodzaju (nominalna moc cieplna …), charakteryzujące skalę działalności prowadzonej w instalacji i odnoszące się do więcej niż jednej instalacji tego samego rodzaju położonych na terenie jednego zakładu sumuje się.

2) Instalacje energetyczne są to instalacje, w których następuje proces spalania paliw w celu wytworzenia wyłącznie energii.

3) Nominalna moc cieplna instalacji jest to ilość energii wprowadzonej do instalacji w paliwie w jednostce czasu przy ich nominalnym obciążeniu.

Natomiast na podstawie § 2 ust. 4 rozporządzenia [3] powyżej wymienione instalacje niewymagające pozwolenia wymagają zgłoszenia (wg  art. 378 POŚ: do starosty, marszałka województwa albo RDOŚ, a w przypadku osób fizycznych – do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta) z uwagi na wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza, z wyjątkiem:

1) instalacji energetycznych — o nominalnej mocy cieplnej do 1 MW;
2) instalacji innych niż energetyczne — o nominalnej mocy cieplnej do 0,5 MW

Emisja substancji do powietrza, w tym emisja z procesu spalania paliw, a także ewentualna emisja substancji z procesu polimeryzacji farby proszkowej musi być uwzględniona w opłatach za korzystanie ze środowiska nawet wtedy, gdy nie wymaga pozwolenia albo zgłoszenia (art. 273, 284 ust. 1 POŚ). Inaczej jest jedynie w przypadku osób fizycznych niebędących przedsiębiorcami, gdyż wg art. 284 ust. 2 POŚ:

Osoby fizyczne niebędące przedsiębiorcami ponoszą opłaty za korzystanie ze środowiska w zakresie, w jakim korzystanie wymaga pozwolenia na wprowadzanie substancji .

Obecnie wg art. 292 pkt 1 POŚ:

W przypadku braku wymaganego pozwolenia podmiot korzystający ze środowiska ponosi opłaty podwyższone o 500 % za:
1) wprowadzanie do powietrza gazów lub pyłów

Wysokość opłat podwyższonych zmieniała się i wynosiła:

• o 500 % – od 1.01.2002 r. do 11.01.2003 r. (art. 1 pkt 7 ustawy czyszczącej – Dz. U. Nr 233/2002 r., poz. 1957)
• o 100 % – od 12.01.2003 r. do 31.12.2006 r. (art. 14 ustawy czyszczącej – Dz. U. Nr 113/2005 r., poz. 954)
• o 200 % – w 2007 i 2008 r. (art. 14 ustawy czyszczącej – Dz. U. Nr 113/2005 r., poz. 954)
• o 500 % – od 2009 r. (art. 292 POŚ wg ustawy czyszczącej – Dz. U. Nr 113/2005 r., poz. 954)

Opłatę za korzystanie ze środowiska w przypadku spalania paliw w „instalacjach innych niż energetyczne” należy obliczyć jako sumę opłat za każdą wyemitowaną substancję. Natomiast w przypadku spalania paliw w „instalacjach energetycznych innych niż energetyczne” zamiast stawek odniesionych do ilości wyemitowanych poszczególnych substancji można stosować tzw. stawki ryczałtowe odniesione do ilości spalonego paliwa, ale zgodnie z uwagą pod tabelą A załącznika nr 1 do rozporządzenia w sprawie opłat za korzystanie ze środowiska [4] stawkę ryczałtową można stosować tylko:

w przypadku braku możliwości ustalenia rodzaju i ilości gazów lub pyłów wprowadzanych do powietrza (…) z kotłów o nominalnej mocy cieplnej do 5 MW opalanych węglem kamiennym, koksem, drewnem, olejem lub paliwem gazowym, dla których nie jest wymagane pozwolenie na wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza albo pozwolenie zintegrowane (…)

W przypadku opłat za emisję substancji do powietrza w 2011 r. zasady (odnośniki, objaśnienia, uwagi) określone są nadal w rozporządzeniu [4], natomiast stawki dla emisji z instalacji energetycznych i innych niż energetyczne określa załącznik nr 2 do obwieszczenia [5]:

• tabela G – Jednostkowe stawki opłat za gazy lub pyły wprowadzane do powietrza (stawka w zł za kg danej substancji)
• tabela I – Jednostkowe stawki opłat za gazy lub pyły wprowadzane do powietrza z kotłów o nominalnej mocy cieplnej do 5 MW opalanych węglem kamiennym, koksem, drewnem, olejem lub paliwem gazowym, dla których nie jest wymagane pozwolenie na wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza albo pozwolenie zintegrowane (stawka ryczałtowa w zł za tonę spalonego paliwa stałego lub ciekłego oraz zł za milion m³ spalonego paliwa w postaci gazowej).

Podstawa prawna:

[1] Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (POŚ) – Dz. U. Nr 25/2008 r., poz. 150, ze zm. – art. 3, 152, 220, 292
[2] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 2 lipca 2010 r. w sprawie przypadków, w których wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza z instalacji nie wymaga pozwolenia – Dz. U. Nr 130/2010 r., poz. 881
[3] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 2 lipca 2010 r. w sprawie rodzajów instalacji, których eksploatacja wymaga zgłoszenia – Dz. U. Nr 130/2010 r., poz. 880
[4] Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 14 października 2008 r. w sprawie opłat za korzystanie ze środowiska – Dz. U. Nr 196/2008 r., poz. 1217
[5] Obwieszczenie Ministra Środowiska z dnia 4 października 2010 r. w sprawie wysokości stawek opłat za korzystanie ze środowiska na rok 2011 – M.P. Nr 74/2010 r., poz. 945

Tematy powiązane:

Zgłoszenie instalacji z uwagi na wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza
Jaki jest wzór na nominalną moc cieplną źródła spalania paliw?

komentarze 4

1. 
   1 RS napisał(a) 23:05, 04.11.2015:

   Witam,
   w związku z tym, że wymienia Pani suszarnię lakierniczą jako instalację inną niż energetyczna, proszę o opinię na temat poniższych uwag dotyczących tego samego problemu:

   http://www.srodowisko.abc.com.pl/czytaj/-/artykul/czy-nagrzewnica-o-mocy-140-kw-stosowana-do-podgrzewania-pomieszczenia-lakierni-w-celu-przyspieszenia-suszenia-malowanych-materialow-stalowych-jest-instalacja-inna-niz-energetyczne-i-wymaga-zgloszenia

   Czy nagrzewnica o mocy 140 kW stosowana do podgrzewania pomieszczenia lakierni w celu przyśpieszenia suszenia malowanych materiałów stalowych jest instalacją inną niż energetyczne i wymaga zgłoszenia?

   26.01.12
   Pytanie
   Jak należy rozumieć pojęcie „instalacje inne niż energetyczne” wymienione w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 2 lipca 2010 r. w sprawie przypadków, w których wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza z instalacji nie wymaga pozwolenia (Dz. U. Nr 130, poz. 881) – dalej r.w.g.p.p.?
   Jakie są przykłady takich instalacji?
   Czy w związku z powyższym nagrzewnica o mocy 140 kW stosowana do podgrzewania pomieszczenia lakierni w celu przyśpieszenia suszenia malowanych materiałów stalowych jest instalacją inną niż energetyczne i wymaga zgłoszenia?
   Na analizowanym terenie funkcjonują także 2 kotły o mocy łącznej 400 kW, które służą do ogrzewania pomieszczeń w okresie grzewczym.
   Odpowiedź
   odpowiedzi udzielono: 26 stycznia 2012 r.
   Aby wyjaśnić pojęcie instalacji innych niż energetyczne należy skorzystać z definicji zawartej w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 2 lipca 2010 r. w sprawie rodzajów instalacji, których eksploatacja wymaga zgłoszenia (Dz. U. Nr 130, poz. 880) – dalej r.i.e.w.z., wyjaśnień do załącznika, według objaśnień pod odnośnikiem 2) przez instalacje energetyczne rozumie się instalacje, w których następuje proces spalania paliw w celu wytworzenia wyłącznie energii, czyli w każdym przypadku gdy energia chemiczna w paliwie zamieniana jest w inny rodzaj energii w postaci np. pary, ciepłej wody, energii elektrycznej lub mechanicznej.
   Natomiast jeżeli energia ze spalania wykorzystywana jest bezpośrednio w procesie technologicznym tj. bezpośrednio wykorzystywany jest płomień lub gorące spaliny mamy instalacje inne niż energetyczne. Przykłady to piec do wypalania cegieł, piec obrotowy, suszarnia bębnowa, piec piekarniczy, wanna szklarska, itp.
   W związku z powyższym nagrzewnicę służąca do podgrzewania pomieszczenia suszarni bezpośrednio ciepłym powietrzem zaliczyłbym do źródeł innych niż energetyczne, a kotły oczywiście do energetycznych.
   Wskazane w pytaniu instalacje (nagrzewnica i kotły) nie wymagają pozwolenia ani nawet zgłoszenia właściwemu organowi ochrony środowiska. Nawet, jeżeli uznano by nagrzewnicę za źródło energetyczne to i tak suma nominalnych mocy cieplnych wszystkich wskazanych w pytaniu źródeł jest niższa od 1.0 MW, czyli od progu kwalifikującego do zgłoszenia.
   Uzasadnienie
   W związku z powyższym zastosowanie znajdą tu: § 1 ust. 1 r.w.g.p.p. oraz pkt 1 i 2 załącznika do r.w.g.p.p., a ponadto § 2 ust. 4 pkt 1 i 2 r.i.e.w.z.
   Marek Wojciech Gall

   Januwsz Drąg IP: 79.189.* 07-03-2012
   Marku, ale chyba sam sobie zaprzeczyleś. Najpierw piszesz, że ” jeżeli energia ze spalania wykorzystywana jest bezpośrednio w procesie technologicznym tj. bezpośrednio wykorzystywany jest płomień lub gorące spaliny mamy instalacje inne niż energetyczne. Przykłady to piec do wypalania cegieł, piec obrotowy, suszarnia bębnowa, piec piekarniczy, wanna szklarska, itp.”
   Potem piszesz „W związku z powyższym nagrzewnicę służąca do podgrzewania pomieszczenia suszarni bezpośrednio ciepłym powietrzem zaliczyłbym do źródeł innych niż energetyczne, a kotły oczywiście do energetycznych.”
   Spaliny z palnika lakierni zazwyczaj zawsze sa odprowadzane na zezwnątrz osobnym kominem, a ciepło jest tak samo wykorzystywane jak z kotła na ogrzewanie pomieszczeń biurowych. Dlatego palnik to jest źródło energetyczne.

   Pozdrawiam,
   RS

2. 
   2 Joanna Wilczyńska napisał(a) 20:33, 08.11.2015:

   Problemy z kwalifikacją są od zawsze. W tym przypadku nagrzewnicę w pomieszczeniu lakierni czy pomieszczeniu suszarni zakwalifikowałabym tak samo, jak nagrzewnicę w hali produkcyjnej czy w biurze, czyli do instalacji energetycznych.
   Gdyby ta sama nagrzewnica wstawiona była do urządzenia suszarniczego jako jego element, to wówczas urządzenie suszarnicze wraz z nagrzewnicą byłoby moim zdaniem „instalacją inną niż energetyczna”, gdyż urządzenie suszarnicze jak sama nazwa wskazuje, jest do suszenia, a nie do wytwarzania energii

3. 
   3 Grzegorz napisał(a) 11:36, 13.11.2018:

   Ja chyba wiem co kolega miał na myśli pisząc o nagrzewnicy . Chyba nie każdy wie jak działa tak zwany piec do wypalania lakieru proszkowego .
   Tak zwany piec jest to skrzynia odpowiednio izolowana aby nie tracić energii .
   A elementem grzewczym jest wymiennik ciepła . Ciepło wytwarzane jest w komorze spalania np. oleju . Działa to podobnie jak klasyczny piec CO tylko zamiast ogrzewania wody ogrzewamy powietrze i to powietrze musimy dostarczyć do tz. pieca lakierniczego , wykorzystuje się do tego specjalne turbiny , które tłoczą gorące powietrze .
   Możemy wykorzystać ten czynnik grzewczy do ogrzewania hali jak również do nagrzania pieca .
   Moim zdaniem taki wymiennik jest to urządzenie energetyczne .
   Proszę o odniesienie się do mojej opinii

4. 
   4 Joanna Wilczyńska napisał(a) 20:50, 14.11.2018:

   Grzegorz (3), w takim przypadku ja też bym kwalifikowała do „instalacji energetycznej” taką nagrzewnicę powietrza, z której gorące powietrze może być dowolnie wykorzystane – do ogrzania hali lub do nagrzania pieca.

Skomentuj...