Czy powinna być ponownie przeprowadzona ocena oddziaływania na środowisko i nowa decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach?

Pytanie: Zakład realizuje przedsięwzięcie polegające budowie instalacji (kocioł energetyczny do produkcji energii cieplnej) o mocy zainstalowanej 47 MW do współspalania odpadów. W kotle spalane będą odpady zaliczane do biomasy wg § 5 ust. 7 rozporządzenia o standardach emisyjnych oraz odpady inne niż niebezpieczne o kodach z grupy 02, 03 i 17. Realizacja przedsięwzięcia wymagała przeprowadzenia procedury oddziaływania na środowisko. Został sporządzony raport OOŚ i na jego podstawie wydana została „decyzja środowiskowa”. Jeżeli po oddaniu do eksploatacji przedmiotowego przedsięwzięcie, zakład podjąłby decyzje o spalaniu odpadów o kodach innych niż wyszczególnione w raporcie np. wysegregowane odpady komunalne z grupy 20, to czy powinna być ponownie przeprowadzona procedura oddziaływania na środowisko i nowa decyzja środowiskowa? [R.B.]

Odpowiedź: Realizowana kotłownia ze względu na planowane spalanie odpadów innych niż zaliczone do biomasy wg § 5 ust. 7 rozporządzenia w sprawie standardów emisyjnych [1], kwalifikowana jest do przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko na podstawie § 2 ust. 1 pkt 46 rozporządzenia w sprawie przedsięwzięć [2] jako (bez określonych progów):

46) instalacje do odzysku lub unieszkodliwiania odpadów innych niż niebezpieczne przy zastosowaniu procesów termicznych (…), z wyłączeniem instalacji spalających odpady będące biomasą w rozumieniu przepisów o standardach emisyjnych z instalacji.

Dla takiego planowanego przedsięwzięcia uzyskano decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach (DOŚU), która była niezbędna do wniosku o warunki zabudowy (jeżeli nie ma miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego) i do wniosku o pozwolenie na budowę.

Uważam, że może być wymagana nowa DOŚU w przypadku ww. planowanych zmian w kotłowni w stosunku do określonych warunków w obecnej DOŚU, ale nie we wszystkich przypadkach.

Najpierw jednak należy przeanalizować, czy planowane zmiany będą odpowiadały przepisom rozporządzenia w sprawie przedsięwzięć [2]:

– określonym w § 2 ust. 2:

2. Do przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko zalicza się również przedsięwzięcia polegające na rozbudowie, przebudowie lub montażu przedsięwzięć realizowanych lub zrealizowanych wymienionych w:

1) ust. 1, jeżeli ta rozbudowa, przebudowa lub montaż osiąga progi określone w ust. 1, o ile progi te zostały określone;

2) § 3 ust. 1, jeżeli ta rozbudowa, przebudowa lub montaż spowoduje osiągnięcie progów określonych w ust. 1, o ile progi te zostały określone.

– określonym w § 3 ust. 2:

2. Do przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko zalicza się również przedsięwzięcia:

1) polegające na rozbudowie, przebudowie lub montażu realizowanego lub zrealizowanego przedsięwzięcia wymienionego w § 2 ust. 1 i niespełniające kryteriów, o których mowa w § 2 ust. 2;

2) polegające na rozbudowie, przebudowie lub montażu realizowanego lub zrealizowanego przedsięwzięcia wymienionego w ust. 1, z wyłączeniem przypadków, w których powstałe w wyniku rozbudowy, przebudowy lub montażu przedsięwzięcie nie osiąga progów określonych w ust. 1, o ile progi te zostały określone;

3) nieosiągające progów określonych w ust. 1, jeżeli po zsumowaniu parametrów charakteryzujących przedsięwzięcie z parametrami realizowanego lub zrealizowanego przedsięwzięcia tego samego rodzaju znajdującego się na terenie jednego zakładu lub obiektu osiągną progi określone w ust. 1.

Jako że dla termicznego przekształcania odpadów nie zostały określone progi, to w przypadku planowanym zmian w kotłowni nie są spełnione kryteria § 2 ust. 2 i § 3 ust. 2 pkt 3 rozporządzenia w sprawie przedsięwzięć [2], a więc przepisy te nie są podstawą prawną kwalifikowania przedsięwzięcia do wymagającego DOŚU.

Ponadto, jeżeli planowane zmiany w kotłowni nie będą wiązały się z robotami budowlanymi polegającymi na rozbudowie, przebudowie lub montażu, to nie będą spełnione kryteria § 3 ust. 2 pkt 1 i 2 rozporządzenia w sprawie przedsięwzięć [2], a więc przepisy te nie będą podstawą prawną do kwalifikowania przedsięwzięcia do wymagającego DOŚU.

Gdyby jednak planowane zmiany w kotłowni wiązały się z robotami budowlanymi polegającymi na rozbudowie, przebudowie lub montażu, to będzie miał zastosowanie § 3 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia w sprawie przedsięwzięć [2], a więc przepis ten będzie podstawą prawną do kwalifikowania przedsięwzięcia jako przedsięwzięcie mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, dla którego raport OOŚ może być wymagany. Sama kwalifikacja do takiego przedsięwzięcia jeszcze nie zobowiązuje do uzyskania DOŚU. Należy bowiem ustalić, na podstawie Prawa budowlanego, czy planowane zmiany w kotłowni będę wymagały:

uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę, lub
dokonania zgłoszenia wykonania robót budowlanych, lub
dokonania zgłoszenia zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części.

Jeżeli będzie wymagane będzie pozwolenie na budowę albo zgłoszenie, to wówczas wymagana będzie DOŚU jako załącznik do wniosku o pozwolenie albo do zgłoszenia (art. 72 ust. 1 pkt 1 i ust. 1a UOOŚ).

Do wniosku o wydanie DOŚU, w przypadku zakwalifikowania zmian w kotłowni jako przedsięwzięcie mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, należy dołączyć KIP (karta informacji przedsięwzięcia). Raport OOŚ należy dołączyć dopiero wówczas, gdy organ wyda postanowienie o obowiązku przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko. Wtedy też wymagane jest pozwolenie na budowę zamiast zgłoszenia wykonania robót budowlanych (art. 29 ust. 3 Prawa budowlanego).

Uwaga. Analizę można przeprowadzić odwrotnie, tj. najpierw ustalić na podstawie Prawa budowlanego, czy wymagane jest pozwolenie na budowę albo zgłoszenie (budowy albo zmiany sposobu użytkowania), a jeżeli jest wymagane, to dopiero wówczas analizować kwalifikację do „przedsięwzięć” na postawie rozporządzenia [2].

Uwaga. Przepisy § 2 ust. 2 i § 3 ust. 2 rozporządzenia w sprawie przedsięwzięć [2] są nowością (od 15.11.2010 r.) i chociaż są obecnie zgodne z dyrektywą 85/337/EWG, to mogą być różnie interpretowane. Dlatego najlepiej wcześniej ustalić wspólne stanowisko z urzędem.

Uwaga. Niezależnie od tego, czy DOŚU będzie wymagana czy nie, to zmiana rodzajów odpadów stosowanych do spalania w kotłowni musi być odpowiednio uwzględniona we wniosku o zmianę pozwolenia na wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza (jeżeli zmienią się rodzaje lub wielkości emisji), a także we wniosku o zmianę zezwolenia na odzysk odpadów.

Podstawa prawna

[1] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie standardów emisyjnych z instalacji – Dz. U. Nr 260/2005 r., poz. 2181, ze zm.
[2] Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko – Dz. U. Nr 213/2010 r., poz. 1397
[3] Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (UOOŚ) – Dz. U. Nr 199/2008 r., poz. 1227, ze zm. – art. 59, 63, 72
[4] Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (POŚ) – Dz. U. Nr 25/2008 r., poz. 150, ze zm. – art. 181, 186, 192
[5] Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (UO) – Dz. U. Nr 185/2010 r., poz. 1243, ze zm. – art. 26