Przenoszenie decyzji związanych z korzystaniem ze środowiska
Pytanie: Które decyzje związane z korzystaniem ze środowiska mogą zostać przeniesione na następcę prawnego? Czy jest na ten temat jakieś uregulowanie? Znalazłam tylko szczątkowe informacje, iż może to być pozwolenie zintegrowane i pozwolenie wodnoprawne, ale zastanawiam się jeszcze nad koncesją na wydobywanie kopalin. [K]
Odpowiedź:
Jest to trudne pytanie i nie odpowiem na nie wyczerpująco. Różne w tym temacie są orzeczenia sądów administracyjnych i stanowiska Ministerstwa Środowiska. Zagadnienie nie jest proste, chociażby ze względu na zmiany w przepisach prawnych, a zawsze należy uwzględniać te przepisy, które były aktualne w chwili powstania następstwa prawnego.
Następstwo prawne (sukcesja) to wg Wikipedii:
wstąpienie w ogół praw i obowiązków przez nabywcę ogółu praw (sukcesja uniwersalna) lub w część praw i obowiązków (sukcesja syngularna). O sukcesji mówimy wówczas, gdy następca prawny wywodzi swe prawa od poprzednika.
Na podstawie przepisów z zakresu ochrony środowiska wydawane są w formie decyzji administracyjnych: pozwolenia, zezwolenia i koncesje, a także inne decyzje niemające odrębnej nazwy. Oczywiste jest, że nie może być przeniesiona na następcę prawnego decyzja, która nie jest już w obrocie prawnym, gdy wygasła albo została cofnięta, uchylona, unieważniona …
W przepisach z zakresu ochrony środowiska przeniesienie praw i obowiązków z konkretnej decyzji, czyli sukcesja syngularna, określona jest jako przepis szczególny w art. 134 PW, art. 190 POŚ, art. 26a PGG, art. 72a UOOŚ, art. 53 i 54 UO:
– na podstawie art. 134 PW sukcesja automatyczna (bez wydawania decyzji o przeniesieniu) dotyczy pozwolenia wodnoprawnego, ale innego niż na wprowadzanie ścieków, gdyż:
1. Następca prawny zakładu, który uzyskał pozwolenie wodnoprawne, przejmuje prawa i obowiązki wynikające z tego pozwolenia, z zastrzeżeniem ust. 2.
2. Jeżeli pozwolenie wodnoprawne dotyczy eksploatacji instalacji, przejęcie praw i obowiązków wynikających z pozwolenia następuje na zasadach określonych w POŚ.
3. Do przejęcia praw i obowiązków, wynikających z pozwolenia na wprowadzanie do urządzeń kanalizacyjnych, będących własnością innych podmiotów, ścieków przemysłowych zawierających substancje szczególnie szkodliwe dla środowiska wodnego, przepisy ust. 2 stosuje się odpowiednio.
– na podstawie art. 190 ust. 1 POŚ, z uwzględnieniem art. 181 POŚ i art. 134 ust. 2 i 3 PW, sukcesja w drodze decyzji dotyczy pozwolenia zintegrowanego, pozwolenia na wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza, pozwolenia wodnoprawne na wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi oraz do urządzeń kanalizacyjnych, pozwolenia na wytwarzanie odpadów; na podstawie art. 190 POŚ możliwe jest przeniesienie praw i obowiązków dotyczących wyłącznie całej instalacji, a decyzja o przeniesieniu wywołuje skutki prawne dopiero po uzyskaniu tytułu prawnego do tej instalacji; moim zdaniem dotyczy to wyłącznie przeniesienia pomiędzy dwoma odrębnymi funkcjonującymi w jednym czasie podmiotami (np. przeniesienie na chcącego dzierżawić instalację), a nie w przypadku przekształceń podmiotów, gdyż:
1. Zainteresowany nabyciem tytułu prawnego do całej instalacji może złożyć wniosek o przeniesienie na niego praw i obowiązków wynikających z pozwoleń dotyczących tej instalacji.
– na podstawie art. 26a PGG sukcesja dotyczy koncesji:
1. Jeżeli nie sprzeciwia się temu interes publiczny związany z ochroną środowiska (…) organ koncesyjny jest obowiązany, za zgodą przedsiębiorcy, na rzecz którego koncesja została wydana, do przeniesienia tej koncesji na rzecz podmiotu, który …
2. Przeniesienie koncesji, o której mowa w ust. 1, powoduje również przeniesienie praw i obowiązków wynikających z innych decyzji podjętych na podstawie ustawy.
– na podstawie art. 72a UOOŚ sukcesja dotyczy decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach (DOŚU):
1. Organ właściwy do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach jest obowiązany, za zgodą strony, na rzecz której decyzja została wydana, do przeniesienia tej decyzji na rzecz innego podmiotu, jeżeli przyjmuje on warunki zawarte w tej decyzji.
– na podstawie art. 53 UO sukcesja dotyczy decyzji zatwierdzającej instrukcję eksploatacji składowiska odpadów:
6. Organ właściwy do zatwierdzenia instrukcji eksploatacji składowiska odpadów jest obowiązany, za zgodą strony, na rzecz której decyzja zatwierdzająca instrukcję eksploatacji składowiska odpadów została wydana, do przeniesienia tej decyzji na rzecz innej osoby, jeżeli wyrazi ona zgodę na przyjęcie wszystkich warunków zawartych w tej decyzji.
– na podstawie art. 54 UO sukcesja w drodze decyzji dotyczy decyzji o zgodzie na zamknięcie składowiska odpadów
9. Podmiot zainteresowany przejęciem wszystkich warunków wynikających z decyzji o zgodzie na zamknięcie składowiska odpadów może złożyć wniosek o przeniesienie na niego praw i obowiązków wynikających z tej decyzji.
Uwaga. Uważam, że nie powinna być wydana decyzja o przeniesieniu pozwolenia na mocy art. 190 POŚ, gdy będzie to skutkować naruszeniem przepisów. Szczególnie należy mieć na uwadze emisję substancji do powietrza określoną w pozwoleniu, gdyż wraz z nabyciem tytułu prawnego do instalacji nie zawsze nowy prowadzący instalację będzie nabywcą tytułu prawnego do terenu. Poza tym nabywca może już wcześniej posiadać w danym miejscu inne instalacje, które wraz z nabytą nie powinny powodować przekroczenia standardów jakości środowiska (tj. w zakresie powietrza – dopuszczalnych poziomów substancji w powietrzu określonych w [5]) poza terenem, do którego prowadzący te instalacje ma tytuł prawny (art. 144 ust. 2 POŚ oraz metodyka referencyjna określona w rozporządzeniu [6]).
Oprócz powyższych przepisów szczególnych, przeniesienie praw i obowiązków, w tym z zakresu ochrony środowiska, następuje też na zasadach sukcesji uniwersalnej określonej w przepisach dotyczących przekształceń podmiotów (spółek, spółdzielni, …) oraz w przepisach dotyczących zbycia/nabycia (instalacji, przedsiębiorstwa, …).
Podstawa prawna
[1] Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. – Prawo wodne (PW) – Dz. U. Nr 239/2005 r., poz. 2019, ze zm. – art. 134
[2] Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (POŚ) – Dz. U. Nr 25/2008 r., poz. 150, ze zm. – art. 181, 190, 193
[3] Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. – Prawo geologiczne i górnicze (PGG) – Dz. U. Nr 228/2005 r., poz. 1947, ze zm. – art. 26a
[4] Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (UOOŚ) – Dz. U. Nr 199/2008 r., poz. 1227, ze zm. – art. 72a
[5] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 3 marca 2008 r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu – Dz. U. Nr 47/2008 r., poz. 281
[6] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 26 stycznia 2010 r. w sprawie wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu – Dz. U. Nr 16/2010 r., poz. 87
[7] Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (UO) – Dz. U. Nr 185/2010 r., poz. 1243, ze zm. – art. 53
Tematy powiązane
Przepisy o ochronie środowiska – które to?
Definicja “instalacji” w przepisach o ochronie środowiska
Definicje “zakładu” w przepisach o ochronie środowiska
Przenoszenie praw i obowiązków przy przekształceniach podmiotów
Decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach znowu można przenosić na inny podmiot
2007.04.24 – II OSK 674/06 – Wyrok NSA
2003.07.17 – MŚ – Pozwolenie nie wygasa po zmianie nazwy firmy
2002.04.23 – MŚ – Przeniesienie praw na dzierżawcę
Pytania i odpowiedzi | 8 komentarzy »
Tagi: decyzja, koncesja, obowiązki, pozwolenie, prawa, przenoszenie, środowisko, standardy, sukcesja, wodnoprawne, zezwolenie, zintegrowane
Sukcesja syngularna jest też na podstawie art. 38 UHE:
„W przypadku nabycia tytułu prawnego do instalacji objętej systemem nabywca:
1) przejmuje prawa i obowiązki wynikające z zezwolenia oraz przyznane dla tej instalacji uprawnienia do emisji”.
Natomiast już wkrótce przeniesienie zezwolenia CO2 będzie w drodze decyzji wg nowej ustawy (wymaga jeszcze podpisu Prezydenta) – ustawa z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych, art. 47 ust. 5:
„Na wniosek nabywcy tytułu prawnego do instalacji objętej systemem organ właściwy do wydania zezwolenia przenosi, w drodze decyzji, prawa i obowiązki wynikające z zezwolenia.”
Konsekwencje przeniesienia tytułu prawnego do instalacji reguluje art. 47 ust. 1-5 ustawy z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (Dz. U. z 2011 r. Nr 122, poz. 695),ust. 5:
“Na wniosek nabywcy tytułu prawnego do instalacji objętej systemem organ właściwy do wydania zezwolenia przenosi, w drodze decyzji, prawa i obowiązki wynikające z zezwolenia.” a co w przypadku jeżeli nowa spółka jest dopiero zainteresowana nabyciem tytułu prawnego i złożyła wniosek o przeniesienie praw ?organ właściwy do wydania decyzji wydaje dec. odmowną?
Uważam, że według przepisów UHE2 nie ma możliwości uzyskania nowego albo przeniesienia zezwolenia na emisję gazów cieplarnianych, jeżeli podmiot nie jest prowadzącym instalację objętą systemem handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych.
Natomiast projekt (z 29.05.2012 r.) założeń projektu ustawy o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (UHE3) nie precyzuje tego zagadnienia.
Witam
Jeżeli zgłoszenia eksploatacji instalacji dokonał jej właściciel, (na podstawie art. 152 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2013 r., poz. 1232, z pó źn. zm.)), to po wydzierżawieniu jej kolejny raz musi zgłosić taką instalacje dierżawca?
Dzierżawca instalacji powinien zgłosić instalację jako nowy prowadzący instalację. Uważam, że można powołać się na poprzednie zgłoszenie, jeżeli poza prowadzącym nie zmieniły się inne dane
Dziękuje za odpowiedź.
A czy i w tym przypadku obowiązywać będzie opłata za zgłoszenie (120zł)?
Zmieniony art. 189 POŚ przez ustawę z dnia 11 lipca 2014 r. o zmianie ustawy – Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw – Dz. U. z 2014 r. poz. 1101 – obowiązuje od 5.09.2014 r.:
„Art. 189.1. Podmiot, który staje się prowadzącym instalację lub jej oznaczoną część, przejmuje prawa i obowiązki wynikające z pozwoleń dotyczących tej instalacji lub jej oznaczonej części.
2. Podmiot, o którym mowa w ust. 1, występuje niezwłocznie z wnioskiem o zmianę pozwoleń w zakresie oznaczenia prowadzącego instalację.”
Wg obowiązującego od 20.09.2018 r. dodanego art. 411a do Prawa wodnego:
„Art. 411a. 1. Organ właściwy w sprawach pozwoleń wodnoprawnych, który wydał pozwolenie wodnoprawne, jest obowiązany, za zgodą strony, na której rzecz wydano pozwolenie wodnoprawne, do przeniesienia pozwolenia wodnoprawnego na rzecz innego podmiotu, jeżeli ten podmiot przyjmuje wszystkie warunki określone w tym pozwoleniu wodnoprawnym.
2. Przeniesienie pozwolenia wodnoprawnego, o którym mowa w ust. 1, następuje w drodze decyzji.
3. Stronami postępowania o przeniesienie pozwolenia wodnoprawnego są podmiot, na którego rzecz wydano pozwolenie wodnoprawne, oraz podmiot zainteresowany nabyciem praw i obowiązków wynikających z tego pozwolenia wodnoprawnego.
4. Decyzję, o której mowa w ust. 1, wydaje się na wniosek podmiotu, na rzecz którego przenoszone jest pozwolenie wodnoprawne.
5. Do wniosku, o którym mowa w ust. 4, dołącza się oświadczenie podmiotu, na rzecz którego przenoszone jest pozwolenie wodnoprawne, o przyjęciu wszystkich warunków określonych w tym pozwoleniu wodnoprawnym.
6. Przeniesienia pozwolenia wodnoprawnego, o którym mowa w ust. 4, odmawia się, jeżeli podmiot, na który ma nastąpić to przeniesienie, nie wywiązuje się z obowiązków wynikających z:
1) dotychczas wydanych na jego rzecz pozwoleń wodnoprawnych albo
2) przeniesionych na jego rzecz pozwoleń wodnoprawnych.”