Wykorzystanie odpadów ziemi do rekultywacji

Pytanie: Czy w świetle obecnie obowiązujących przepisów w ogóle możliwa jest rekultywacja terenu ziemią o kodzie 17 05 04? Jeśli tak to jak to formalnie załatwić ? Jeśli nie to w jaki sposób można rekultywować teren? [K.G.]

Odpowiedź: Odpad ziemi o kodzie 17 05 04 wymieniony jest w rozporządzeniu [1] jako dopuszczony m.in. do

wypełniania terenów niekorzystnie przekształconych (takich jak zapadliska, nieeksploatowane odkrywkowe wyrobiska lub wyeksploatowane części tych wyrobisk) pod warunkiem, że:

1) planowane działanie jest określone w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego albo w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy albo jest zgodne z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, albo jest określone w decyzji w sprawie rekultywacji i zagospodarowania gruntów rolnych lub leśnych na podstawie ustawy [4];

2) planowane działanie nie spowoduje bezpośredniego zagrożenia szkodą w środowisku lub szkody w środowisku w rozumieniu przepisów ustawy [5];

3) wypełnianie odpadami prowadzi się do rzędnych przyległych terenów nieprzekształconych z zastrzeżeniem, że warstwę powierzchniową o grubości od 1 do 1,5 m należy formować w sposób zapewniający jej funkcję glebotwórczą lub w sposób odpowiadający docelowemu przeznaczeniu terenu.

Na odzysk odpadów wymagane jest wg art. 41 UO2 uzyskanie zezwolenia na przetwarzanie odpadów. Zezwolenie to nie będzie wymagane, ani rozporządzenia [1] nie trzeba będzie stosować, jeżeli wykorzystywana ziemia będzie wyłączona z przepisów dotyczących odpadów na podstawie art. 2 pkt 3 UO2, który stanowi:

Art. 2. Przepisów ustawy nie stosuje się do:
3) niezanieczyszczonej gleby i innych materiałów występujących w stanie naturalnym, wydobytych w trakcie robót budowlanych, pod warunkiem, że materiał ten zostanie wykorzystany do celów budowlanych w stanie naturalnym na terenie, na którym został wydobyty

Bezwzględnie jednak trzeba uwzględnić dopuszczalne zawartości w ziemi substancji powodujących ryzyko, które zastępują dotychczasowe standardy jakości gleby i ziemi, a określone są w rozporządzeniu [6] wydanym na podstawie art. 101a ust. 5 POŚ, gdyż art. 101r POŚ stanowi:

Zabrania się używania do prac ziemnych gleby lub ziemi, w tym używanych do tych prac osadów pochodzących z dna zbiorników powierzchniowych wód stojących lub wód płynących, jeżeli jest przekroczona w nich dopuszczalna zawartość substancji powodującej ryzyko, określona w przepisach wydanych na podstawie art. 101a ust. 5, dla gruntów występujących w miejscu użycia tej gleby lub ziemi.

Uwaga. Z innych ustaw mogą być wymagane dodatkowe decyzje na rekultywację terenu.

Podstawa prawna

[1] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 11 maja 2015 r. w sprawie odzysku odpadów poza instalacjami i urządzeniami – Dz. U. poz. 796
[2] Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (UO2) – Dz. U. z 2013 r. poz. 21, z późn. zm.
[3] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 grudnia 2014 r. w sprawie katalogu odpadów – Dz. U. z 2014 r. poz. 1923
[4] Ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych – Dz. U. z 2015 r. poz. 909, z późn. zm.
[5] Ustawa z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie – Dz. U. z 2014 r. poz. 1789, z późn. zm.
[6] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 1 września 2016 r. w sprawie sposobu prowadzenia oceny zanieczyszczenia powierzchni ziemi – Dz. U. poz. 1395
[7] Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (POŚ) – Dz. U. z 2016 r. poz. 672, z późn. zm.